Τρίτη 29 Δεκεμβρίου 2009

Σμύρνη, η πόλη του πόνου


H επίσκεψη στη Σμύρνη είναι ένα ταξίδι αλλιώτικο από αυτά που κάνουμε συνήθως. Είναι κάτι σαν φόρος τιμής για όσους χάθηκαν και σαν έπαινος λαμπρός, έμπρακτος για όσους Σμυρνιούς πρόκοψαν.

Ογδόντα επτά χρόνια πέρασαν από τη Μικρασιατική Καταστροφή, όμως η μνήμη διατηρείται για τα όσα υπήρξαν και έλαμψαν για να χαθούν μέσα στις φλόγες μιας ανήκουστης τραγωδίας.

Από το αρχαίο κάστρο του Καντιφέ Καλέ, του «Βελούδινου Λόφου», αρχίζει η τουριστική περιήγηση, αφού οι ξεναγοί θεωρούν πλέον δεδομένο ότι τίποτα δεν έχει απομείνει, στις μέρες μας, από την ελληνική πόλη του πόνου και του θρύλου.

Είναι αλήθεια πως όσα άφησε το 1922 η φωτιά και το μαχαίρι, οι Τούρκοι βιάστηκαν να το σκεπάσουν με κολοσσιαία κτίρια πολυκατοικιών, εργατικών κατοικιών κάθε είδους και γούστου. Εκατομμύρια τόνοι μπετόν έπεσαν, λες και θέλουν να σκεπάσουν την ενοχή και να εξαφανίσουν τη μνήμη. Στο Καντιφέ Καλέ υπάρχουν μερικά καφενεία με ανοιχτές βεράντες, που το βραδάκι προσφέρουν το υπερθέαμα του ηλιοβασιλέματος.

Τα παλιά ελληνικά σπίτια είναι ελάχιστα σήμερα. Τα καταλαβαίνει όμως κανείς με την πρώτη ματιά. Επιβλητικά αρχοντικά με τονισμένα τα κλασικά στοιχεία. Υπάρχουν ακόμα σπίτια που κάτι στην πόρτα τους, κάτι στη διακόσμησή τους μιλάει για εκείνους τους νοικοκύρηδες που ήθελαν με κάθε τρόπο να υπογραμμίσουν την ελληνική καταγωγή τους. Λιγοστά καλλιμάρμαρα μέγαρα, χρονολογημένες σιδεριές μπαλκονιών, μαίανδροι και ακροκέραμα που σώθηκαν από τη φωτιά αντιστέκονται στο χρόνο και την εγκατάλειψη.

Η προκυμαία είναι το καμάρι της Σμύρνης. Η κατασκευή της είχε αρχίσει το 1867. Ψυχή και καρδιά της σμυρναϊκής οικονομίας και κοινωνίας. Η πόλη, στην περίοδο 1880-1920, συγκέντρωνε όλο το εμπόριο της δυτικής και νότιας Μικράς Ασίας. Πλοία εμπορικά φορτωμένα με πολύτιμο εμπόρευμα, δεμένα στο λιμάνι περίμεναν, εκείνα τα χρόνια, τους αγοραστές. Σταφίδα, ξερά σύκα, βαμβάκι, καπνός, αλάτι, σιτάρια, χαλιά, αλλά και …όπιο σε απίστευτες ποσότητες, έτοιμα να φορτωθούν και να οδηγηθούν στη Δύση. Ακόμα και βιομηχανικά, τυποποιημένα αγαθά, όπως γυαλικά, σιδερικά, έπιπλα και υφαντουργικά προϊόντα, που προδίδουν αστικό τρόπο ζωής.

Ατμόπλοια επιβατηγά, της γαλλικής Messageries, της τουρκικής Χαμιδιέ, του Κουρτζή, του Πανταλέοντος μετέφεραν ταξιδιώτες που είχαν την περιέργεια να γνωρίσουν την Ανατολή. Επιπλέον τα μικρά ατμόπλοια πραγματοποιούσαν τη συγκοινωνία από το λιμάνι στα προάστια. Για το Κορδελιό, τα Πετρωτά, το Γκιοζ- Τεπέ, το Καρατάσι.

Στην πλακόστρωτη προκυμαία συγκεντρώνονταν το πολύβουο πλήθος, στις ώρες της κοινωνικής συναναστροφής. Μεγαλέμποροι και εργάτες, μεσαίοι επαγγελματίες και άνθρωποι του μόχθου. Οι πολύχρωμες ενδυμασίες τους πρόδιδαν φυλετικές και εθνολογικές προελεύσεις.

Η θέα της θάλασσας από εδώ ήταν μοναδική. Ακόμη κι οι ταράτσες των κτιρίων έχουν μετατραπεί σε μπιραρίες, καφωδεία, στέκια για όλα τα γούστα. Εδώ στα καλά εστιατόρια το μενού είχε φρέσκο ψάρι από τη γνωστή στο είδος της Παπα-Σκάλα, η μαγειρευτό κρέας με επιδόρπιο πορτοκάλια Χίου η σταφύλια, ανάλογα την εποχή. Το κρασί από την Κύπρο συμπλήρωνε την εικόνα της τέρψης.

Στις λέσχες, τα κέντρα και τα καφενεία ορχήστρες έπαιζαν μουσικές από βιεννέζικα βαλς ως λαϊκά και ρεμπέτικα με το μπουζούκι να κελαηδά. Χαρές και λύπες, πάθη, πόθοι και έρωτες, τόποι, χώροι, περιστατικά με αμεσότητα και έμμετρο στίχο αποκαλύπτουν εκείνη την αξέχαστη εποχή.

Το «Θοδωράκι» ήταν ο μεγαλύτερος τραγουδιστής της εποχής, ο Θεόδωρος Μαυρογένης. Και ο Παναγιώτης Τούντας ο μεγαλοφυής συνθέτης της Σμύρνης.

Κανείς δεν μπορούσε να φθάσει στη Σμύρνη και να μη επισκεφθεί το περίφημο παζάρι της. Ήταν μεγαλύτερο από της Κωνσταντινούπολης, αλλά και πιο δυτικότροπο. Κυριαρχούσαν τα προϊόντα της αγγλικής βιομηχανίας, γυαλικά, ελβετικά ρολόγια, χαλιά της Περσίας και γλυκά ταψιού. Όπως αναφέρει με έκπληξη ο Γάλλος περιηγητής Paul Eudel, to 1870, από το παζάρι δεν λείπουν τα αρχαία κομμάτια από τα ερείπια της Εφέσου.

Στα χρόνια του 1912 ο πληθυσμός της πόλης υπολογιζόταν σε 240.000 κατοίκους. Οι Έλληνες ήταν 100.000, οι Τούρκοι 60.000, οι Εβραίοι 20.000, οι Αρμένιοι 15.000 και 15-20.000 διαφόρων εθνοτήτων. Οι Έλληνες κατοικούσαν κοντά στο λιμάνι και στο εμπορικό κέντρο, τον Φραγκομαχαλά, εδώ που από τον 16ο αιώνα διαμέναν οι Ευρωπαίοι, κυρίως Άγγλοι, Γάλλοι, Ολλανδοί, Βενετοί και Γενουάτες.

Από τα πρωτοχριστιανικά χρόνια η Σμύρνη αναγράφεται ως αυτοκέφαλη αρχιεπισκοπή. Στα τέλη του 19ου αιώνα ο Γάλλος περιηγητής Vital Cuinet ανέφερε ότι υπήρχαν 13 ορθόδοξες εκκλησίες, 10 καθολικές, 3 αρμενικές, 3 εκκλησίες διαμαρτυρομένων και 15 συναγωγές.

Ο ναός της Αγίας Φωτεινής, άγνωστο πότε θεμελιώθηκε, υπήρξε από τους παλαιότερους της Σμύρνης. Στα 1892 τοποθετήθηκε στο κωδωνοστάσιο μεγάλο ρολόι βαυαρικού εργοστασίου. Ήταν το πλέον υψηλό και επιβλητικό μνημείο της εποχής.

Με την ανταλλαγή των πληθυσμών η Σμύρνη έχασε τους δεσμούς της με το ορθόδοξο παρελθόν. Σήμερα υπάρχει η μικρή ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Φωτεινής, που οι Ολλανδοί προτεστάντες παραχώρησαν για εκατό χρόνια στην ορθόδοξη κοινότητα της πόλης, το 1952. Στις μεγάλες γιορτές λειτουργεί κληρικός από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και οι περισσότεροι πιστοί είναι υπάλληλοι του ελληνικού προξενείου, Έλληνες αξιωματικοί του ΝΑΤΟ. Και οι τριάντα, περίπου, εναπομείναντες Έλληνες της Σμύρνης, χωρίς ελληνικό διαβατήριο, χωρίς παπά, χωρίς όμως να χάσουν τα όνειρα και την ελπίδα.

Στον τομέα της παιδείας η Σμύρνη υπήρξε πρωτοπόρος και η συμβολή της στην ανάπλαση του φρονήματος του ελληνικού στοιχείου, αλλά και όλου του μικρασιατικού ελληνισμού υπήρξε τεράστια. Η περίφημη Ευαγγελική Σχολή, ήταν το καύχημα των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων από το 1733. Στον τομέα της υγείας επιβεβαιώνεται η ηγετική θέση της ελληνικής κοινότητας με στοιχεία: Το Γραικικό νοσοκομείο είναι το μεγαλύτερο και άρτια εξοπλισμένο νοσοκομείο της Σμύρνης. 103 από τους 125 γιατρούς της πόλης ήταν Έλληνες και τα 35 από τα 50 φαρμακεία ελληνικά.

Στις 2 Μαϊου 1919 – 15 Μαϊου με το νέο ημερολόγιο- στις 7:50 το πρωί, το κύριο σώμα του ελληνικού εκστρατευτικού σώματος αποβιβάσθηκε στη Σμύρνη με απόφαση των Συμμάχων και εντολή του Ανωτάτου συμβουλίου της Διασκέψεως των Παρισίων. Ο ελληνικός στρατός έγινε δεκτός με φρενήρη ενθουσιασμό από τον ελληνικό πληθυσμό και χαιρετίστηκε ως η απαρχή της «Μεγάλης Ιδέας». Για δύο χρόνια, η «Γκιαούρ Ισμίρ», δηλαδή, η ελληνική Σμύρνη, όπως την ονόμαζαν οι ίδιοι οι Τούρκοι, λόγω της κυριαρχίας του ελληνικού στοιχείου σε κάθε τομέα, θα ζήσει πραγματικά ελληνική, υπό την Ύπατη Αρμοστεία. Το τέλος θα έρθει με τη Μικρασιατική καταστροφή, τη μεγαλύτερη εθνική συμφορά στην ιστορία του νεώτερου ελληνισμού. Τη συμφορά αυτή συνθέτουν:

* Η κατάρρευση του Μικρασιατικού μετώπου, τον Αύγουστο του 1922 και η ήττα και διάλυση, σχεδόν, της αξιόμαχης Στρατιάς Μικράς Ασίας.

* Η πυρπόληση της Σμύρνης, στις 31 Αυγούστου (13 Σεπτεμβρίου 1922).

* Η εξόντωση χιλιάδων Ελλήνων στις περιοχές που ανακαταλάμβανε ο τουρκικός στρατός.

* Το ξερίζωμα των υπολοίπων- 1,5 εκατομμύριο ψυχές- από τη μικρασιατική πατρίδα.

Δεν είναι εύκολο βρει κανείς λόγια να περιγράψει τις φρικτές σκηνές εκείνων των ημερών. Μόνο η αμεσότητα της περιγραφής των αυτοπτών μαρτύρων μπορεί να δώσει, ίσως, το μέτρο της ανθρώπινης τραγωδίας:

«Ήμασταν στην Πούντα. Στέκαμε γραμμή για να μπαρκάρουμε. Ό,τι είχαμε, μπόγους, βαλίτσες, τα πατούσαν για να περάσουν. Πέρασε η μητέρα μου, η αδερφή μου έπεσε κάτω, ο κόσμος την πατούσε, δεν μπορούσε να σηκωθεί. Ένας στρατιώτης, καθώς βάσταγε το μωρό της, το τρύπησε με την ξιμφολόγχη. Το πέρασε από τη μια άκρια της φασκιάς έως την άλλη. Τι να κάνει; Το ‘βαλε σε μιαν ακρούλα. «ζήσε κόρη μου για τα άλλα σου παιδιά», της είπε η μάνα μας. Εγώ ακόμη δεν είχα περάσει τη ζώνη και με τραβά ένας Τουρκαλάς από το χέρι και μου λέει: «Ντουρ μωρή». Βάζω κάτι φωνές, κάτι κλάματα, φωνές και η μάνα μου. Πέρασαν πεντέξι, εμένα που να μ αφήσει να περάσω. «Αχ παιδάκι μου», λέει η μάνα μου. Πέφτει κάτω και λιποθυμά. Στο μεταξύ ο Τούρκος μου δίνει ένα σκαμπίλι, που άστραψε το φως μου. «Τσικάρ παρά», λέει. Θυμήθηκα το πεντόλιρο, τουτόδωσα. Μ αυτό γλίτωσα. Μου δίνει μια σπρωξιά. Πέφτω κάτω. Κι έσπασα τα γόνατά μου. Έχασα και το ένα μου παπούτσι. Εκεί πια οι Ιταλοί μας ανέβασαν αγκαλιά στο καράβι.

Οι Γάλλοι δείξαν βρωμερή στάση. Όσοι κατάφερναν να σκαρφαλώσουν στα καράβια τους, τους ρίχναν πίσω στη θάλασσα. Και παλικάρια, πιο πολύ τα παλικάρια ξανάριχναν στο νερό. Σαν τους βλέπαν να ζυγώνουν, τους πετούσαν ζεματιστό νερό, για να μη μπορέσουν ν’ ανέβουν. Οι Εγγλέζοι κάναν ό,τι κάναν, μα σα πήγαινε κανείς στα πλοία τους να σωθεί, τον δέχονταν καλά. Δεν τον διώχναν…» (Αφήγηση: Άννα Καραμπέτσου, Νυμφαίο) .

Η καταστροφή του 1922 κατέστρεψε άπαξ δια παντός την οικονομική ζωή της Σμύρνης και σταμάτησε τη γοργή πρόοδο του ελληνικού στοιχείου σε μια χρονική στιγμή, που ο μικρασιατικός Ελληνισμός βρισκόταν στο απόγειο της ακμής και η πόλη στην καλύτερη της ώρα. Ένας λαμπρός κόσμος με οράματα, δράση και προοπτική, χάθηκε άδοξα και τραγικά.

Σήμερα, μισή ώρα κρατάει η περιήγηση της πόλης με το πούλμαν και …πέντε ώρες μένουν ελεύθεροι οι επισκέπτες για ψώνια. Είναι ωραία η παραλιακή λεωφόρος της Σμύρνης, κάτι ανάμεσα στη Θεσσαλονίκη και το Παλιό Φάληρο. Συχνά όμως η ατμόσφαιρα είναι αποπνικτική, καθώς το λιμάνι μυρίζει άσχημα ανάλογα με τον καιρό. Σήμερα κρύβει τον άγριο βιασμό της και περιμένει το σούρουπο. Όταν ο ορίζοντας βάφεται κόκκινος κι ο αέρας φέρνει τις φωνές από απέναντι.

Στα πεζοδρόμια κάτω από δροσερές τέντες, με περικοκλάδες που σκαρφαλώνουν στους κορμούς των φοινικόδεντρων, τα εστιατόρια και οι μπυραρίες. Η ανάσα της Ελλάδας καυτή. Ξυλόγλυπτες μανταλωμένες πόρτες και ασφαλισμένα παράθυρα είναι ό,τι απέμεινε μετά τον μεγάλο χαλασμό. Σπίτια ερειπωμένα στεγάζουν τη φτώχεια και τη μιζέρια χιλιάδων εποίκων από την Ανατολή. Βουβοί μάρτυρες ενός απαράμιλλου πολιτισμού, που ενταφιάσθηκε ζωντανός εδώ στα ματωμένα χώματα της Ιωνίας.

Αποκαμωμένος βρίσκομαι στον 31ο όροφο του «Χίλτον», απ όπου χαζολογάς μια ολόκληρη «Ελλάδα» να τρέχει στα πόδια σου σαν τρελή. Η μπύρα είναι παγωμένη. «Εφές Πίλσενερ». Δίπλα οι πλούσιοι της Σμύρνης πνίγουν τη μοναξιά τους πληρώνοντας μισό μηνιάτικο μέσου Τούρκου εργαζόμενου για ένα ποτήρι ουίσκι. Όσο κι αν δεν το πιστεύετε το «Χίλτον» ανήκει στο Δήμο της Σμύρνης. Όπως και μια αλυσίδα από 80 έως 100 σούπερ μάρκετ που επίσης είναι δημοτικά!

Ξεχνώ τους καταυλισμούς της «Στρατιάς του Αιγαίου» που είδα προηγουμένως και το άγαλμα του Κεμάλ με προτεταμένο το δάχτυλο προς τα νησιά του Αιγαίου. Κι από το θέαμα της γαλήνης προσπαθώ να σβήσω τους γκρίζους όγκους των πολεμικών σκαφών του τουρκικού ναυτικού για να χαρώ τα βαποράκια που πάνε κι έρχονται αδιάκοπα εκτελώντας τη συγκοινωνία με τα απέναντι προάστια.

… Λίγες εικόνες μόνο δώσαμε, μικρές πινελιές στον πίνακα της μνήμης που διατηρεί ολοζώντανα τα χρώματα, αλλά και τους ήχους από τα τραγούδια. Ήταν ένα ταξίδι στη γη των παππούδων μας, για μια σύγκριση του τι έμεινε, τι χάθηκε, τι αιωρείται στον αέρα της σημερινής Σμύρνης, που κάποτε αντηχούσε από ελληνικές λαλιές και παιδικά γέλια.

Σ΄αυτό το σύνδεσμο δείτε βίντεο από το ταξίδι μας στη Σμύρνη

Δευτέρα 28 Δεκεμβρίου 2009

Dolce Vita στη Ρώμη


Σύμφωνα με το μύθο, την ίδρυσε πάνω σε επτά λόφους (Παλατίνος, Καπιτωλίνος, Αβεντίνος, Καίλιος, Εσκυλίνος, Ουιμινάλιος, Κυρινάλιος), την 21η Απριλίου 753 π.Χ., ο Ρωμύλος, αφού πρώτα ξέκανε τον δίδυμο αδελφό του Ρώμο. Όταν ιδρύθηκε η Ρώμη ήταν ένα χωριό με καλύβες. Έκτοτε παρέλασαν από εκεί Ετρούσκοι βασιλείς, Ρωμαίοι αυτοκράτορες και στρατηγοί, χριστιανοί μάρτυρες και μονομάχοι, καθολικοί πάπες και ιερείς, φασίστες δικτάτορες και μετρ της υψηλής ραπτικής, αφήνοντας ο καθένας το δικό του στίγμα στην αιωνιότητα.

Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς από την πλούσια ιστορία της. Το θρύλο της λύκαινας, τον Κικέρωνα, τον στρατηγό Σκιπίωνα, τον ποιητή Βιργίλιο, τους αγώνες στην αρένα, τα έκτροπα του Νέρωνα… Τον 1ο π.Χ. αιώνα εξελίχθηκε σε ηγετική δύναμη μιας απέραντης αυτοκρατορίας που κυβερνούσε την Ισπανία, τη Βόρεια Αφρική και την Ελλάδα, μέχρι που ήρθε η κατάρρευση της δημοκρατίας. Για ένα διάστημα κυβέρνησε ο Ιούλιος Καίσαρας, ως δικτάτορας. Ο ανιψιός του Οκταβιανός έγινε ο πρώτος αυτοκράτορας της Ρώμης με τον τίτλο «Αύγουστος» και κυβέρνησε 27 χρόνια. Το Μεσαίωνα άρχισε η παρακμή και η πόλη ανέκαμψε στα μέσα του 15ου αιώνα, όταν για περισσότερα από 200 χρόνια εργάσθηκαν κοντά της οι σημαντικότεροι καλλιτέχνες της Αναγέννησης και του Μπαρόκ.

Εδώ, φωτογραφίες από το ταξίδι

Οι τίτλοι που τη συνόδευαν στην πορεία της εξέφραζαν και το μεγαλειώδες ύφος της. Την είπαν Κεφαλή του Κόσμου (κάπουτ μούντι), Αιώνια Πόλη, πανάρχαια, επιβλητική, μουσειακή, Ρώμη των Αυτοκρατόρων και των Λεγεώνων, των Μονομάχων και των Θριάμβων, του Πάπα και του Βατικανού, της Πιέτα και της Καπέλα Σιξτίνα και Επτάλοφη.

Μαζί με την Αθήνα αποτελούν το τεράστιο πολιτιστικό δίδυμο του διαιώνιου ελληνορωμαϊκού πολιτισμού, που σηματοδότησε την πορεία του παγκόσμιου γίγνεσθαι. Στην ομορφιά της πόλης συμβάλλει ο ποταμός Τίβερης, που διασχίζει το ιστορικό κέντρο, ενώ αψιδωτές γέφυρες ενώνουν τα δύο μέρη. Τα αμέτρητα μνημεία, ο μεσαιωνικός χαρακτήρας της, το αναγεννησιακό μπαρόκ και η σύγχρονη αρχιτεκτονική συνθέτουν μια πόλη-κόσμημα, ελκυστική για τον οποιοδήποτε επισκέπτη. Αμέτρητες οι πλατείες με υδάτινους πίδακες, ενώ όπου κι αν γυρίσεις το βλέμμα υπάρχουν αρχαία αγάλματα.

Η Ρώμη, μεγαλύτερη πόλη της Ιταλίας, έχει πληθυσμό περίπου τρία εκατομμύρια κατοίκους και καλύπτει μια περιοχή 1.500 τετρ. χλμ. Είναι ταυτοχρόνως το πολιτικό, διοικητικό, ιστορικό και καλλιτεχνικό κέντρο της χώρας, έδρα του κράτους του Βατικανού και παγκόσμιο κέντρο του καθολικισμού. Πρωτεύουσα του σύγχρονου ιταλικού κράτους από το 1870, απέχει από τη θάλασσα 28 χλμ. Διαθέτει άρτιο σιδηροδρομικό και οδικό δίκτυο. Βρίσκεται στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος με τη Ν. Υόρκη.

Η ιταλική πρωτεύουσα δεν είναι σαν κάποια άλλη, απλώς ωραία, άνετη η και εκκεντρική μεγαλούπολη. Είναι το «σταυροδρόμι των ηδονιστών» του Φλόμπερ, είναι η «μητρόπολη με τις τρεις αιωνιότητες - της ηλιοφάνειας, της ουράνιας αύρας και της μουσικής των αιθέρων», όπως τη χαρακτήρισε ο Πικάσο. Δέχεται κάθε χρόνο είκοσι εκατομμύρια επισκέπτες από κάθε γωνιά της γης για να τους βάζει σε διλήμματα του τύπου: Βόλτα στα αξιοθέατα η ακατάπαυστο σόπιγκ, Βαλεντίνο η Αρμάνι, πιάτσα ντι Σπάνια η Φοντάντα ντι Τρέβι;, Καπουτσίνο η εσπρέσο; Η άποψή μας είναι: Καλά τα γαστριμαργικά όργια κι αξίζει οποιαδήποτε η εξόρμηση στους ναούς της κατανάλωσης, αλλά οφείλετε να επισκεφθείτε και μερικά αξιοθέατα.

Ξ ε ν ά γ η σ η ε ξ π ρ έ ς

Ρώτησαν τον Κάρι Γκράντ, τον μεγάλο αστέρα του Χόλιγουντ, γιατί κάποτε ζήτησε να μείνει στη Ρώμη και απάντησε πως είναι η μοναδική πόλη που «έχει όμορφες γυναίκες και τη νύχτα και την ημέρα».

Αν η επίσκεψή σας στην ιταλική πρωτεύουσα είναι βιαστική σημειώστε τι πρέπει, οπωσδήποτε, να επισκεφθείτε: Τη Ρωμαϊκή Αγορά για να δείτε την αρχαία Ρώμη, το Καπιτώλιο, την πιάτσα Ναβόνα στο ιστορικό κέντρο της πόλης, το Κάμπο ντε Φιόρι για τα αναγεννησιακά του ανάκτορα, την πιάτσα ντι Σπάνια για τα κομψά καταστήματα, την πιάτσα Ναβόνα και το Βατικανό για τον Άγιο Πέτρο.

Η πόλη βήμα προς βήμα

Ξεκινήστε από το λόφο του Καπιτώλιου (καμπιντόλιο στα ιταλικά) και τα ομώνυμα μουσεία με τις περίφημες συλλογές. Δείτε οπωσδήποτε στο Παλάτσο Νουόβο το μπρούτζινο άγαλμα του Μάρκου Αυρήλιου, την αίθουσα των φιλοσόφων με πορτραίτα πολλών Ελλήνων, το ελληνικό άγαλμα του Δισκοβόλου και στο Παλάτσο ντέι Κονσερβατόρι τη μπρούτζινη λύκαινα, το πορτραίτο του Άγιου Ιωάννη του Βαπτιστή και το άγαλμα της Αφροδίτης του Εσκυλίνου, που συνδέεται με τη λατρεία της Ίσιδας. Μη φύγετε χωρίς ν ανεβείτε στην ταράτσα του Καπιτώλιου για ένα εσπρέσο, έχοντας τη Ρώμη στα πόδια σας.

Ευθεία μπροστά σας, σε μήκος ενός χιλιομέτρου, η Ρωμαϊκή Αγορά, εμπορικό, θρησκευτικό και πολιτικό κέντρο της αρχαίας Ρώμης. Από το ναό του Κρόνου σώζονται ιωνικά κιονόκρανα και από το ναό του Κάστορα και του Πολυδεύκη απέμειναν τρεις λεπτοί κορινθιακοί κίονες . Οι ανασκαφές έφεραν στο φως ερείπια που ανήκουν σε πολλές διαφορετικές περιόδους και ανάμεσά τους ξεχωρίζει η Ζωφόρος του Αινεία στο Αντικουάριουμ Φορένσε και ο Οίκος των Ιπποτών της Ρόδου (αν μπείτε μέσα επισκεφθείτε παρεκκλήσιο του Αγ. Ιωάννη- Καπέλα ντι Σαν Τζοβάνι).

Αμέσως μετά θα δείτε το μεγαλύτερο σωζόμενο αρχαίο ρωμαϊκό κτίσμα του κόσμου, το Κολοσσαίο. Η ονομασία του (από τον 8ο αιώνα) προέρχεται από τον επιχρυσωμένο Κολοσσό του Νέρωνα, γιγαντιαίο άγαλμα του αυτοκράτορα που παριστάνονταν σαν θεός ήλιος και ορθωνόταν δίπλα στο αμφιθέατρο. Οι διαστάσεις του σε εκμηδενίζουν. Έχει 57μ. ύψος και 527μ. περίμετρο, με 80 αψιδωτές εισόδους και 55.000 χωρητικότητα. Το ίδρυσε ο αυτοκράτορας Βεσπασιανός και το ολοκλήρωσε ο γιος του Τίτος . Χτίστηκε σε οκτώ χρόνια (72-80 μ.Χ.) και έγινε σύμβολο δύναμης και αγριότητας. Εκεί οι μονομάχοι έλεγαν το περίφημο αντίο: «Χαίρε αυτοκράτορα, οι μελλοθάνατοι σε χαιρετούν». Γνωστό στους Ρωμαίους και ως Αμφιθέατρο του Φλάβιο είναι σήμα κατατεθέν της πόλης.

Το διασημότερο σύμβολο υπήρξε στην αρχαιότητα δεξαμενή ναυτικών μονομαχιών, αλλά και χώρος όπου μαρτύρησαν χιλιάδες οπαδοί μιας νέας, τότε, θρησκείας, της χριστιανικής. Για την τύχη των μονομάχων που τραυματίζονταν σοβαρά αποφάσιζε το πλήθος. Αν ο αυτοκράτορας σήκωνε τον αντίχειρα σήμαινε πως ο τραυματισμένος μπορούσε να ζήσει, διαφορετικά έπρεπε να παλέψει με τα άγρια ζώα μέχρι θανάτου. Εκτός από τους ανθρώπους σκοτώνονταν και ζώα. Τα πιο πολλά σκοτώθηκαν στους αγώνες που έγιναν το 248, για τα 1.000 χρόνια από την ίδρυση της Ρώμης. Εκεί ο ρωμαϊκός όχλος απέσπασε το χλευαστικό σχόλιο «Δεν χρειάζονται παρά άρτο και θεάματα».

Ανάλογα αμφιθέατρα υπάρχουν σήμερα στην Τυνησία, στις πόλεις Νιμ και Αρλ στη Γαλλία και στη Βερόνα της Ιταλίας, αλλά το Κολοσσαίο συνεχίζει να είναι κορυφαίο σε μεγαλείο.

Αν στην επίσκεψη σας στο Κολοσσαίο, την αγορά του Καίσαρα, το Λάρκο Αρζεντίνο, ο τόπος όπου δολοφονήθηκε ο Ιούλιος Καίσαρας και σε άλλα ερείπια παρατηρήσετε πολλές γάτες μην απορήσετε. Οι Ρωμαίοι δεν ξεχνούν πως οι γάτες έσωσαν την πόλη τους από την πανώλη που μεταδιδόταν από τα ποντίκια, γι αυτό οι αρχές τις ανακήρυξαν επίσημα «ζωντανή πολιτιστική κληρονομιά». Οι ντόπιοι τις περιποιούνται καθημερινά, τις ξέρουν με το όνομά τους , μέχρι ιστοσελίδα τις έφτιαξαν: www.romancats.com

Απέναντι από το Κολοσσαίο, στη βόρεια πλευρά, θα δείτε την Αψίδα του Κωνσταντίνου, αφιέρωμα στη νίκη που πέτυχε ο Κωνσταντίνος επί του Τραϊανού. Ακριβώς δίπλα, βρίσκεται ο Παλατινός Λόφος. Ήταν ο τόπος ίδρυσης της πόλης και το μέρος όπου ανατράφηκαν ο Ρωμύλος και ο Ρώμος. Επιπλέον υπήρξε περιοχή όπου κατοικούσαν ο ρήτορας Κικέρωνας, ο λυρικός ποιητής Κάτουλος και ο αυτοκράτορας Αύγουστος (στον Οίκο της Λυβίας). Εδώ μπορείτε να δείτε τον Οίκο των Φλαβίων (μία οβάλ κρήνη), τον Οίκο της Λιβίας (σώζονται τοιχογραφίες) και το Ναό της Κυβέλης (κέντρο λατρείας της γονιμότητας).

Στην ίδια περιοχή μπορείτε να θαυμάσετε ότι απέμεινε από τους κήπους Φαρνέζε, όπου στα μέσα του 16ου αιώνα υπήρχε ο πιο σπουδαίος βοτανικός κήπος της Ευρώπης με χώρους διασκέδασης, όπου πρωταγωνιστούσαν εταίρες και άλλα παρόμοια φρούτα της εποχής.

Λίγο μακρύτερα ο πιο παράξενος τρούλος της πόλης, το Πάνθεον. Είναι αρχαίος ρωμαϊκός ναός πού στέκει μεγαλόπρεπος στην καρδιά της Ρώμης εδώ και 2.000 περίπου χρόνια. Όλοι συμφωνούν πως είναι, μαζί με το Κολοσσαίο, το πιο εντυπωσιακό της πόλης. Ήταν αφιερωμένο σε όλους τους Θεούς. Ωστόσο μερικοί το θεωρούν σαν το ναό των Αγρίππα (27 π.Χ.). Στο Πάνθεον είναι θαμμένοι Ιταλοί βασιλείς και ο καλλιτέχνης Ραφαήλ. Πλάϊ στις Θέρμες του, ήταν ορθογώνιος ναός αφιερωμένος στη θεότητα του Ιουλιανού γένους. Η ιστορική περιοχή Πιάτσα ντε λα Ροτόντα σήμερα στεγάζει το ιταλικό κοινοβούλιο, ενώ το 1697 έμενε ο πάπας Ιννοκέντιος Ι’.

Στην περιοχή η νυχτερινή ζωή με τα μπαράκια και τα εστιατόρια είναι έντονη. Θυμηθείτε η καφετέρια Λα Τάτσα ντ Όρο φημίζεται για τον καφέ της. Αν είναι πρωί έχετε να δείτε πολλά αξιοθέατα: τον Ναό του Αδριανού, την εκκλησία Σαν Ιγνάτσιο ντι Λογιόλα, την εκκλησία του Ιησού και το Παλάτσο Ντόρια Πάμφιλι, όπου υπάρχει αίθουσα τέχνης με αυθεντικά έπιπλα εποχής και πάνω από 400 πίνακες Βελάσκεθ, Τιτσιάνο, Καραβάτσιο, Λορέντζο, Λότο, Γκουερτσίνο και Κλοντ Λορέν. Αν σας κούρασε ο περίπατος μπορείτε να κάνετε μια στάση στο Καφέ Τζιολίτι, (έτος ίδρυσης 1900) όπου ανάμεσα στους τουρίστες και τους εργάτες μπορεί να κάθετε δίπλα σας κάποιος από τα μέλη του γειτονικού κοινοβουλίου της Ιταλίας.

Ύστερα κάνετε μια περιήγηση στο Ιπποδρόμιο Τσίρκο Μάξιμο, όπου ακούγονταν οι ιαχές 250.000 Ρωμαίων και μετά βρεθείτε στις Θέρμες του Καρακάλλα, ένα αρχαίο …spa για 10.000 λουόμενους με γυμναστήρια και ελληνική βιβλιοθήκη.

Κοντά στην πλατεία Αλβανίας, στην piazzale Ostinense υπάρχει ένα αταίριαστο αξιοθέατο: μία πυραμίδα μαρμάρινη ύψους 27 μ.

Το Φόρουμ του Τραϊανού, χτισμένο το 111-114 από τον αυτοκρατορικό αρχιτέκτονα Απολλόδωρο της Δαμασκού, είναι το μεγαλύτερο και πολυτελέστερο αυτοκρατορικό φόρουμ. Αν και ακρωτηριασμένο, δείχνει ακόμη, μαζί με τη γειτονική αγορά τη ρωμαϊκή τεχνική και δύναμη που έφτασαν εκείνη την εποχή στο απόγειό τους.

Η Πιάτσα Ναβόνα είναι τοπίο από τα χαρακτηριστικότερα της Ρώμης των παπών. Πάντοτε προσήλκυε τα πλήθη αυτή η μπαρόκ οβάλ πλατεία. Τεχνητή δεξαμενή μέχρι το 500, ήταν το μέρος όπου γινόντουσαν λαμπρές εκδηλώσεις, από υπαίθριους αγώνες μέχρι ναυτικές εορτές (άγκονες). Στο κέντρο της πλατείας, από τα τρία σιντριβάνια, ξεχωρίζει η Κρήνη των τεσσάρων Ποταμών (Φοντάνα ντέι Κουάτρο Φιούμι), ένα τολμηρό έργο του Μπερνίνι (1651) που έγινε με έσοδα από σκληρούς φόρους που μπήκαν στο ψωμί και άλλα είδη πρώτης ανάγκης. Πάνω σ ένα σπήλαιο σε βράχο όπου προβάλλουν ένας λέοντας κι ένας θαλάσσιος ίππος, ο καλλιτέχνης τοποθέτησε έναν οβελίσκο, ρωμαϊκό έργο της εποχής του Δομιτιανού, εμπνευσμένο από την αιγυπτιακή τέχνη. Τα μεγάλα αλληγορικά αγάλματα Δούναβης, Γάγγης, Νείλος και Ρίο ντε λα Πλάτα, συμβολίζουν αντίστοιχα την Ευρώπη, την Ασία, την Αφρική και την Αμερική. Η μορφή που συμβολίζει τον Νείλο είναι καλυμμένη και σύμφωνα με την παράδοση παραπέμπει στην αποδοκιμασία και αηδία του Μπερίνι για τη γειτονική Αγία Αγνή που έχει σχεδιάσει ο ανταγωνιστής του Μπορομίνι. Για την αποκατάσταση της αλήθειας να πούμε ότι πρόκειται περί φήμης κακής, αφού ο Μπερνίνι αποπεράτωσε το σιντριβάνι δύο χρόνια προτού ο άσπονδος φίλος του αρχίσει να δουλεύει την πρόσοψη.

Τα βράδια σ’ αυτή την πλατεία γίνεται ένα μικρό πανηγύρι από τους πλανόδιους ζογκλέρ και μουσικούς. Αν σας έμειναν αντοχές χαθείτε στα δρομάκια με τα καλοδιατηρημένα κτίρια, διαφορετικά χαλαρώστε δοκιμάζοντας ένα παγωτό η μια πίτσα σ ένα από τα πολλά στέκια που υπάρχουν τριγύρω.

Πολλές οι εκκλησίες και σ αυτή την περιοχή, όμως πρέπει να επισκεφθείτε τη Σαν Λοίτζι ντε Φραντέζι, γιατί διάσημοι Γάλλοι αναπαύονται εδώ και επιπλέον τρία έργα του Καραβάτζιο κοσμούν το παρεκκλήσιο του Αγίου Ματθαίου.

Η εκκλησία Σάντα Ανιέζε ιν Αγκόνε, μπροστά στην Κρήνη των ποταμών, χτίστηκε πάνω στα ερείπια του ιππόδρομου Αγκονάλε, στο μέρος όπου, κατά την παράδοση, η Αγία Αγνή εκτεθειμένη γυμνή καλύφθηκε από τα μαλλιά της κατά τρόπο θαυματουργό. Η εκκλησία άρχισε να χτίζεται από τον Ραϊνάλτι (1625-1652) σε σημείο που υπήρχε οίκος ανοχής.

Οι κατακόμβες της Πρίσιλα είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες για τις τοιχογραφίες του 2ου αιώνα. Το δικό μας μάτι σταματά στο «ελληνικό παρεκκλήσιο», που είναι διακοσμημένο με αξιόλογο εικονογραφικό σύνολο –Δείπνος, σκηνές από την Παλαιά και Καινή Διαθήκη. Πολλοί πάπες όπως ο Άγιος Συλβέστρος ετάφησαν στην Πρίσιλα.

Αφού τελειώσετε με ναούς και μουσεία πάρτε ένα μεσημεριανό υπνάκο, κάντε το μπανάκι σας, φορέστε τα καλά σας και πάρτε σβάρνα τις πλατείες. Ξεκινήστε από τον Κυρινάλιο λόφο, όπου το Παλάτσο ντελ Κουτρινάλε (κατοικία του προέδρου της Ιταλίας), η κρήνη και ο οβελίσκος Κουτρινάλε, αλλά και ο Άγιος Αντρέας γνωστός και σαν «Μαργαριτάρι του Μπαρόκ» (Σαντ Αντρέα αλ Κουτρινάλε). Σ αυτή την περιοχή ήταν και οι Θέρμες Διοκλητιανού ( ο αυτοκράτορας που σκότωσε χιλιάδες χριστιανούς), που καταλάμβαναν έκταση 10 στρέμματα και χωρούσαν 3.000 άτομα συγχρόνως.

Στην πλατεία των Αγ. Αποστόλων υπάρχει Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων όπου εκτίθενται ομοιώματα πολιτικών κι ένα ομοίωμα ηλεκτρικής καρέκλας.

Γνωστότερη απ όλες τις κρήνες της πόλης είναι η Φοντάνα ντι Τρέβι με το πιο εντυπωσιακό μαρμάρινο σύμπλεγμα. Στηριγμένη στον τοίχο του ανακτόρου Πόλι, τροφοδοτείται (όπως οι κρήνες των πλατειών ντι Σπάνια, Ναβόνα και Φαρνέζε) από το «Άκουα Βέρτζινε», το παρθένο νερό που δέσμευσε ο Αγρίππας για τις Θέρμες του (19 π.Χ.). Η κατασκευή της ανατέθηκε το 1732 στον Νίκολας Σάλβι από τον πάπα Κλήμεντα Β’ σε αντικατάσταση μιας μικρής δεξαμενής της εποχής του Νικολάου Ε΄ και αποπερατώθηκε το 1926. Στο κέντρο δύο τρίτωνες σύρουν το φτερωτό άρμα του θριαμβευτή Ποσειδώνα. Θαλάσσια άλογα στηρίζουν το κοχύλι, πάνω στο οποίο στέκεται περήφανο το άγαλμα του Ωκεανού. Εύκολα θα ξεφορτωθείτε τα ψιλά σας στον πυθμένα της κάνοντας την καλύτερη ευχή και έτσι θα εξασφαλίσετε την επιστροφή σας στη Ρώμη. Κάθε εβδομάδα υπάλληλοι του Δήμου καθαρίζουν το συντριβάνι, αλλά ο κόπος τους δεν πάει χαμένος γιατί …ψαρεύουν πάνω από 100.000 ευρώ ετησίως.

Κυκλοφοριακό, ως δια μαγείας, δεν υπάρχει στη Ρώμη. Ίσως είναι η μόνη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα που προσφέρεται σε οδηγούς και πεζούς. Τα κατάφερε με την απόφαση που πήρε το 2000 η τοπική αυτοδιοίκηση: Απαγορεύτηκε η στάθμευση των τουριστικών λεωφορείων στο ιστορικό κέντρο. Επιπλέον εισπράττεται τέλος εισόδου από όλα τα λεωφορεία που εισέρχονται στην πόλη και οι τουρίστες αναγκάζονται να περπατήσουν περισσότερο. Χαλάλι όμως, διότι η οπτική απόλαυση των μνημείων και η ομορφιά της πόλης σε κάνει να ξεχάσεις τον ποδαρόδρομο. Είναι ν’ απορείς πόσο καλοδιατηρημένα είναι όλα τα μνημεία κι ας πέρασε αυτή η πόλη από χίλια κατακτητικά κύματα, από τον Κάρολο τον Ε΄ μέχρι τον Ναπολέοντα και τους Γερμανούς.

Αν σας έμειναν κουράγια ανηφορίστε προς τα σκαλιά της Πιάτσας ντι Σπάνια. Είναι από τις πιο κομψές πλατείες του πλανήτη. Πήρε το όνομά της από το Παλάτσιο Σπάνια, που χτίστηκε στις αρχές του 17ου αιώνα, για να κατοικήσει ο Ισπανός πρεσβευτής. Σύμβολο της πλατείας είναι η μεγάλη σκάλα (Σκαλινάτα) που τα πολλά σκαλοπάτια της δίνουν ένα αξιοθαύμαστο σκηνογραφικό αποτέλεσμα. Στο ψηλότερο σημείο της δεσπόζει ο ναός της Τρινιτά ντει Μόντι, στην πρόσοψη του οποίου είναι τοποθετημένος ο Σαλουστιανός οβελίσκος, με τον χριστιανικό σταυρό στην κορυφή του. Εδώ αφού βγάλετε τις αναμνηστικές σας φωτογραφίες υπάρχουν κι άλλα αξιοθέατα στη γύρω περιοχή, που σας περιμένουν:

Η εκκλησία Σαν Αντρέα ντέλε Φράτε με τους αγγέλους του Μπερίνι, το σπίτι που έμεινε ο Άγγλος ποιητής Τζων Κιτς με το ζωγράφο φίλο του Τζόζεφ Σέρβεν, το σπίτι του Γερμανού ποιητή και μυθιστοριογράφου Γιόχαν Βόλφιγκανγκ φον Γκέτε. Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται η τεράστια λιθόστρωτη Πιάτσα ντελ Πόπολο με τις δίδυμες εκκλησίες Σάντα Μαρία ντέι Μιράκολι και Σάντα Μαρία ιν Μοντεσάντο, οι κήποι Πίντσιο με το ρολόϊ νερού, η εκκλησία Σάντα Μαρία ντελ Πόπολο, το παρεκκλήσι Τσεράζι με δυο πίνακες αριστουργήματα του Καραβάτζιο και η Δελφική Σίβυλα με μια σειρά από τοιχογραφίες του Πιντουρίκιο.

Το Κάμπο ντε Φιόρι, μεταξύ της Πιάτσας Ναβόνα και του Τίβερη, είναι το πιο συναρπαστικό τμήμα της αναγεννησιακής Ρώμης. Παλιότερα ήταν λιβάδι, σήμερα είναι μία πολύχρωμη αγορά με παραδοσιακή ατμόσφαιρα. Εδώ υπάρχει η Πόντε Φαμπρίτσιο, η παλιότερη γέφυρα του ποταμού (από το 65 π.Χ.). Στον Τίβερη θα δείτε ένα μικρό νησί με νοσοκομείο και εκκλησία, που χτίστηκε πάνω σε ερείπια ναού του Ασκληπιού. Για ένα ρομαντικό περίπατο σε γραφικό δρόμο του 16ου αι. πάτε στη Βία Τζούλια. Εκκλησίες, κρήνες, ανάγλυφα, αψίδες, οικόσημα, περιστύλια και παλαιοπωλεία όλα συγκεντρωμένα πολύ κοντά στον Τίβερη.

Τα γραφικά σοκάκια του Τραστέβερε είναι από τις πιο ζωντανές γειτονιές της πόλης και οι κάτοικοι της περηφανεύονται ότι αυτοί είναι οι ορίτζιναλ Ρωμαίοι. Στα ψηλά σπίτια με τις σοφίτες κυριαρχούν οι αποχρώσεις της ώχρας, ενώ τα σπίτια των διανοούμενων και καλλιτεχνών δίνουν μια μποέμικη νότα στην περιοχή. Συστήνουμε να περάσετε μέρα που έχει ηρεμία, αλλά και τη νύχτα είναι όμορφα που είναι ανοιχτά εστιατόρια, μπαρ και νυχτερινά κέντρα. Εδώ λένε «μπορείς να βρεις το πρωϊ ,αυτό που σου έκλεψαν το βράδυ»…

Ε ξ ε ρ ε υ ν ώ ν τ α ς τ ο Β α τ ι κ α ν ό

Για να είναι ολοκληρωμένη η τουριστική σας περιήγηση πρέπει να πάτε στην έδρα της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας, το Βατικανό. 11 παρεκκλήσια και 45 βωμοί μαζί με τα αναρίθμητα έργα τέχνης στο Βατικανό, μαρτυρούν το χρόνο που χρειάζεται για να τα δείτε. Υπολογίστε από 1,5 έως 5 ώρες -αν όχι μέρες.

Κράτος εν κράτει έγινε με τη Συνθήκη του Λατερανού που υπέγραψε ο Μουσολίνι το 1929, με πάπα τον Πίο ΙΑ΄. Διαθέτει δικό του ταχυδρομείο, τράπεζα, νόμισμα, ραδιοφωνικό και τηλεοπτικό σταθμό, σιδηρόδρομο, μία εφημερίδα, εκδοτικό οίκο και στρατό Ελβετών φρουρών που είναι υπεύθυνοι για την ασφάλεια του πάπα. Φορούν παραδοσιακή φανταχτερή κόκκινη, κίτρινη και μπλε στολή και κρατούν βαριά δόρατα του 15ου αι. Το μικρότερο ανεξάρτητο κρατίδιο έχει περίπου 1.000 κατοίκους που εργάζονται σε καταστήματα και διάφορες υπηρεσίες. Η εγκαθίδρυση της παπικής εκκλησίας έγινε τον 7ο αιώνα από τον πάπα Γρηγόριο τον Α΄. Μέσα από την παπική εξουσία πρόβαλε σταδιακά το νέο ύφος της πόλης, έντονα αναγεννησιακό και με στοιχεία του ρυθμού μπαρόκ.

Κατά το 2ο αι. χτίστηκε ένας βωμός στο σημείο που είχε ενταφιαστεί ο Άγιος Πέτρος. Το 349 μ.Χ. ολοκληρώθηκε η πρώτη μεγάλη βασιλική με διαταγή του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου. Τον 15ο αιώνα επειδή η εκκλησία κατέρρεε ο Πάπας Ιούλιος ο Β΄ εγκαινίασε το θεμέλιο λίθο μιας νέας εκκλησίας, αυτής που θαυμάζουμε σήμερα .

Στα δεξιά της Αγίας Τράπεζας βρίσκεται το περίφημο άγαλμα του Αγίου Πέτρου, πιθανότατα έργο του Αρνόλφο ντι Κάμπιο από το 13ο αι. Παρατηρείστε το δεξί πόδι. Είναι φθαρμένο από τους αμέτρητους ασπασμούς και τα αγγίγματα των πιστών.

Το αποτέλεσμα δικαιολογεί τον ένα αιώνα που χρειάσθηκε μέχρι να τελειώσουν οι εργασίες κατασκευής. Ο θόλος σχεδιάστηκε από τον Μιχαήλ Άγγελο. Οι δύο μικρότεροι τρούλοι είναι του Βινιόλα. Ο ουρανός που σκεπάζει τον παπικό βωμό σχεδιάστηκε από το Μπερνίνι. Όμως τα βλέμματα όλων αποσπά η διάσημη Πιετά, μαρμάρινο γλυπτό του Μιχαήλ Άγγελου όταν ήταν 25 ετών.

Δεν είναι αρκετό που είδατε τους θησαυρούς στο Βατικανό. Αν έχετε χρόνο, ανεβείτε στο Θόλο του Αγίου Πέτρου κι απολαύστε την απαράμιλλη θέα της Ρώμης. Κυρίως όμως θαυμάστε από ψηλά την απόλυτη συμμετρία της κιονοστοιχίας του Μπερνίνι. Πάντως η γοητεία της πόλης ξεκινάει από αυτή την πλατεία , που έχει μήκος 340 μ., πλάτος 240 μ. και 284 κίονες. Τα κυκλικά της τείχη συμβολίζουν την αγκαλιά του Θεού που χωράει τους πιστούς. Στη μέση υψώνεται ένας οβελίσκος, αιγυπτιακό γρανιτένιο μνημείο, που ήρθε από την Ηλιούπολη το 37 μ.Χ. Τοποθετήθηκε στη θέση αυτή το 1585 και χρησιμοποιήθηκαν γι αυτό 800 εργάτες και 75 άλογα. Στην κορυφή του υπάρχει ένας Σταυρός. Όσο κι αν τέτοιες λεπτομέρειες φαίνονται ασήμαντες μπροστά στη θέα του Άγ. Πέτρου, ο συμβολισμός είναι σημαντικός.

Στα μουσεία του Βατικανού οι πάπες έχουν συγκεντρώσει εκθέματα και θησαυρούς ανεκτίμητης αξίας που ξεκινούν από την ετρουσκική εποχή και φθάνουν μέχρι τη μοντέρνα τέχνη. Σίγουρα θα μείνετε με ανοιχτό στόμα από την τελειότητα της Καπέλα Σιξτίνα του Μιχαήλ Άγγελου και τις τοιχογραφίες του Ραφαήλ.

Από τα αγάλματα θαυμάστε στο Museo Pio Clementino την κλασική ομορφιά του Απόλλωνα του Μπελβεντέρε (4oς π.Χ. αι.), τον Δορυφόρο (αντίγραφο ελληνικού πρωτότυπου αγάλματος από ορείχαλκο) και το μαρμάρινο Σύμπλεγμα του Λαοκόοντα. Το τελευταίο βρέθηκε στις ανασκαφές της περιοχής Domus Aurea, πουθενά όμως δε θα διαβάσετε ότι κλάπηκε από τη Ρόδο. Στην Αίθουσα του Ελληνικού Σταυρού υπάρχουν οι σαρκοφάγοι από πορφυρίτη της κόρης του Κωνσταντίνου, Κωνσταντίνας και της μητέρας του Αγίας Ελένης.

Στην περιοχή που υπήρχε το ιπποδρόμιο του Νέρωνα βρίσκεται η Αποστολική Βιβλιοθήκη (Apostolikca Biblioteca Vaticana) που θεωρείται από τις πλέον φημισμένες στον κόσμο. Περιλαμβάνει 60.000 χειρόγραφα, 7.000 αρχέτυπα, από τα οποία τα 3.000 είναι ελληνικά, 800.000 έντυπα, 100.000 ξυλογραφίες και χάρτες. Εδώ φυλάσσεται η Αττική Κύλιξ και ένας από τους παλαιότερους κώδικες της ελληνικής βίβλου του 4ου αιώνα.

Θα εντυπωσιαστείτε και από την οργάνωση των μουσείων που διαθέτουν παντού κλιματιστικά, ακουστικούς οδηγούς σε CD, αναπηρικά καροτσάκια, άφθονο ενημερωτικό υλικό, πολλές τουαλέτες κ.λ.π. Σημειώστε ότι τα μουσεία στη Ρώμη είναι ελεύθερα την τελευταία Κυριακή κάθε μήνα.

Ατμόσφαιρα πολιτιστικού κορε

Η Βία Βένετο τη δεκαετία του ’50 και του ‘60 ήταν ο πιο λαμπερός δρόμος της πόλης γιατί σ αυτή σύχναζαν καλλιτέχνες και πλούσιοι. Σήμερα είναι στέκι τουριστών, έχει υπέροχα καφέ με πολύχρωμες ομπρέλες, ωραία μαγαζιά και πολυτελή ξενοδοχεία των αρχών του αιώνα.

Από εδώ , φθάνετε στην Πιάτσα Mπαρμπερίνι για να θαυμάσετε ένα ακόμα συντριβάνι του Μπερίνι, το συντριβάνι του Τρίτωνα, ενώ στη μια πλευρά της πλατείας βρίσκεται η αριστοκρατική κατοικία των Μπαρμπερίνι, μιας από τις πιο ισχυρές οικογένειες της Ρώμης κατά την Αναγέννηση. Δεξιά από τη Βία Βένετο ο δρόμος σας φέρνει στην κρύπτη των Καπουτσίνων, το πιο μακάβριο αξιοθέατο της πόλης με σκελετούς και κόκαλα πάνω από 4.000 μοναχών καπουτσίνων.

Και από τον τρόμο, βρεθείτε στην ομορφιά της Βίλας Μποργκέζε με τους καταπληκτικούς κήπους και την εκπληκτική πινακοθήκη με τους ωραιότερους πίνακες των Ραφαήλ, Κανόβα, Καραβάτζιο, Τιασιανού και Ρούμπενς.

Μόνο στο ιστορικό κέντρο η Ρώμη έχει 400 εκκλησίες. Κοντά στα σιντριβάνια με το άγαλμα υπάρχει και ο Άγιος Αναστάσιος, η εκκλησία των Ελλήνων της Ρώμης. Η ελληνική πρεσβεία βρίσκεται στη Via S.Mercadante 36, τηλ. 3906 855 85 89.

Τέλος, στην Πιάτσα Βενέτσια, ρωτείστε να σας δείξουν το μικρό μπαλκονάκι απ’ όπου ο Ντούτσε ανήγγειλε την κήρυξη του πολέμου κατά της Ελλάδος του 1940.

Πάντως αν θέλετε να γνωρίσετε σωστά τη μοναδική ευρωπαϊκή πρωτεύουσα που περικλείεται από τείχη της αρχαίας πόλης, να μη ξεχνάτε ότι η “citta eternal” δεν αρχίζει από το Κολοσσαίο, ούτε τελειώνει στο Βατικανό. 20 θέατρα, 6 μεγάλες αίθουσες συναυλιών, 400 εκκλησίες, ακαδημίες τέχνης και εργαστήρια υψηλής εξειδίκευσης στη συντήρηση των μνημείων και την αναπαλαίωση επιβεβαιώνουν την διάχυτη παντού ατμόσφαιρα πολιτιστικού κορεσμού.

Ύστερα από αυτό το μαραθώνιο έχετε όλο τον υπόλοιπο χρόνο σας για να ικανοποιήσετε τα καταναλωτικά και γαστριμαργικά σας γούστα.

Καταναλωτικό όργιο

Από την Πιάτσα ντι Σπάνια αρχίζει ο πιο ακριβός δρόμος της Ρώμης . Μιλάμε για τη Βία ντι Κοντότι. Στενός, αλλά διάσημος δρόμος, παγκοσμίως, για τις κομψές μπουτίκ όλων των μεγάλων, Ιταλών και μη, μόδιστρων.

Στεκόμαστε στη βιτρίνα της Prada. Οι πωλητές εφοδιασμένοι με συστήματα ενδοεπικοινωνίας στέκονται μπροστά στην είσοδο ακίνητοι και ανέκφραστοι σαν τσολιάδες στον Άγνωστο Στρατιώτη. Αλλά το πραγματικό αξιοθέατο είναι οι ουρές των Γιαπωνέζων, που στέκονται με τη χαρακτηριστική υπομονή της φυλής τους, έξω από το κατάστημα του Louis Vuitton και άλλες βιτρίνες ασύλληπτης καλαισθησίας.

Αν δεν είναι παραφουσκωμένο το πορτοφόλι σας ουδέν πρόβλημα. Δίπλα στην υπερβολή των πανάκριβων μπουτίκ μπορείτε να ανακαλύψετε μαγαζάκια με χειροποίητα είδη, εξαιρετικά δερμάτινα, ατμοσφαιρικά παλαιοπωλεία και συμπαθητικά μπακάλικα που πουλάνε εξαιρετικά κρασιά, χωριάτικο προσούτο, γκοργκοντζόλα και γκράπα (δυνατό απόσταγμα που θυμίζει τσικουδιά).

Μη ξεχνάτε πως υπάρχουν και τα πολυκαταστήματα. Ovviese, Rivascente, Standa, Upim και Coin, που έχουν προσφορές σε ρούχα και άλλα είδη τους περισσότερους μήνες του χρόνου. Οικονομικές αγορές μπορείτε να κάνετε εκεί που τις κάνουν οι ντόπιοι, στα «μερκάτι», όπως λέγονται στα ιταλικά τα παζάρια. Αν ψωνίσετε από πλανόδιο στο δρόμο, τις «παγκαρέλες», κάνετε όσο παζάρι μπορείτε. Οι τιμές κατεβαίνουν έως και 80%. Τα Κυριακάτικα πρωϊνά επισκεφθείτε μαζί με τους ντόπιους την Πόρτα Πορτέζε, το μεγάλο υπαίθριο παζάρι που γίνεται στη γειτονιά του Τραστέβερε. Το Κάμπο ντε Φιόρι (αγρός με λουλούδια) είναι η πιο γραφική αγορά της πόλης. Το όνομα της άσχετο με την πραγματικότητα, προέρχεται από το Κάμπους Φλόρε (τετράγωνο της Φλώρας) από την ερωμένη του στρατηγού Πομπήιου.

Για γκραβούρες και γνήσιες αντίκες υπάρχει η Μερκάτο ντελε Στάμπε και για όσους αγαπούν να σκαλίζουν τα λουλούδια πρέπει να δουν την διώροφη αγορά Μερκάτο ντέι Φιόρι. Η αγορά που προτιμούν οι ντόπιοι είναι η Μερκάτο Αντρέα Ντόρια με φρούτα, λαχανικά, κρέας, ψάρια, ρούχα και παπούτσια.

Η Βία ντι Μπαμπονίνι είναι ένας εμπορικός δρόμος με καλή φήμη ( με ενδιαφέρουσες αντικερί, καταστήματα μόδας, έπιπλα). Κτίρια εξαιρετικής αρχιτεκτονικής δημιουργούν μια αρχοντική ατμόσφαιρα. Η Βία ντι Κορονάνι και η γύρω περιοχή με πάνω από 40 μαγαζιά είναι ο παράδεισος για κάθε λάτρη των παλαιών αντικειμένων. Ένα πραγματικά εντυπωσιακό κατάστημα είναι το Λα Μπαρμπέρα στη Βία Μπαρμπερίνι 74. Από το 1837 ασχολείται με τα οπτικά και διαθέτει πάνω από 5.000 σκελετούς γυαλιών για όλα τα γούστα.

Εκτός από τη Βία Κοντότι υπάρχει και η Μποργκοργκόνα για είδη μόδας και αξεσουάρ. Το Borsalino στη Via IV November έχει ό,τι καπέλο μπορείτε να φαντασθείτε, ενώ στο Salvatore Ferragamo διάσημες σταρ έχουν φορέσει στα πόδια τους τα αξεπέραστα παπούτσια του.

Ψάχνοντας ανακάλυψα ένα στοκατζίδικο σ ένα μεσαιωνικό πύργο λίγο πιο πέρα από το Practica di Mare, έξω από την Ρώμη. Έκανε εγκαίνια πέρυσι, διαθέτει παιγνιδότοπο και εστιατόρια και λειτουργεί από τις 10 πρωϊ μέχρι τις 10 το βράδυ. Φιλοξενεί επώνυμες φίρμες (Dolce & Campana, Calzedonia, Gues, Calvin Clein, Adidas, Nike κ.λ.π.) με συλογές προηγούμενων ετών σε τιμές-κούκλα. Δοκιμάστε ένα κλικ στο www.mcarthurglen.it

Π ο υ ν α φ ά τ ε

Ακόμα και σε μικροσκοπικές κουζίνες γίνονται θαύματα με ιταλικές σπεσιαλιτέ που θα σας μείνουν αξέχαστες. Όταν θέλετε κάτι πρόχειρο, μια καυτή πίτσα στο χέρι η τα νόστιμα σάντουϊτς «πανίνι» είναι η καλύτερη λύση. Το πρώτο πιάτο των Ιταλών είναι πάντα «πάστα», κάποιο ζυμαρικό η και ριζότο. Ακόμα και οι χορτοφάγοι, αλλά και οι φίλοι της σούπας θα βρουν ποικιλία. Και μη δυσανασχετήσετε με το πολύ αργό σέρβις, γιατί οι Ιταλοί θεωρούν το φαγητό ιεροτελεστία και διασκέδαση.

Από τα τοπικά πιάτα με ζυμαρικά δοκιμάστε bucatini all Amatriciana (με αλμυρή σάλτσα ντομάτας), panceta (καπνιστό μπέϊκον) γαρνιρισμένα με pecorino romano (πρόβειο τυρί). Κλασικό πιάτο με κρέας είναι το Saltimbocca alla romana (φέτες από μοσχάρι και ζαμπόν). Οι γευσιγνώστες της καλής ζωής σημειώστε πως στην πόλη του Καίσαρα μπορείτε να δοκιμάσετε μοναδικές και ευφάνταστες ιταλικές δημιουργίες.

Για γνήσια ιταλική κουζίνα σας προτείνω να πάτε σε κάποιο γραφικό χωριουδάκι, 30-40 χιλιόμετρα μακριά, για να δοκιμάσετε κρέπες με προσιούτο και μοτσαρέλα αλά βαλντοστάνα η αστακό αλά σαρμπίνια, ψητό στη θράκα πασπαλισμένο με σαμπάνια.

Αν ψάχνετε το τέλειο σημειώστε τις παρακάτω διευθύνσεις:

… Στο Ηostaria dell’ Orso (via del Soltati 25) σπεσιαλιτέ τηγανητός αστακός με γλυκόξινη σάλτσα. Το αγαπημένο της Λίζα Μινέλι.

… Στο La Roseta στην ομώνυμη οδό, αριθμός 8, δοκιμάστε ξιφία γκρατινέ με μελιτζάνες.

… Το Checchino dai 1887 (Via Monte Testaccio 30) θεωρείται το καλύτερο παραδοσιακό της Ρώμης.

… Ένα φθηνό εστιατόριο με υπέροχα ραβιόλι με ρικότα, πένες αλά καρμπονάρα και μοσχάρι στο φούρνο προσφέρει το La Carbonara.

… Στο La Pergola του Hilton το παγωτό από μπαλσάμικο και μαύρη τρούφα θα το θυμάστε μια ζωή.

… Τον καλύτερο espresso θα τον πιείτε στο Caffe Capitolino (Piazzale Caffareli 4) που είναι πνιγμένο στα έλατα και τους κέδρους Λιβάνου. Αν δεν πίνετε καφέ, δοκιμάστε χειροποίητο παγωτό αμυγδάλου- θα με θυμηθείτε.

… Στη Fabrica δοκιμάστε σοκολάτα φτιαγμένη από αρχαία συνταγή.

… Από την εποχή της βασίλισσας Βικτώριας, το 1893, άνοιξε το τεϊοποτείον Babington’s Tea Rom (πιάτσα ντι Σπάνια 23).

… Στη Βία Βένετον το Hary’s Bar είναι το πιο διάσημο της Ρώμης, Είναι καθημερινό στέκι του Ρίνο Μπαριλάρι (θεωρείται «βασιλιάς των παπαράτσι»). Αν τον συναντήσετε και τον βρείτε σε κέφια θα σας αφηγηθεί για το «κυνήγι» που έκανε σε διασημότητες όπως στη Λιζ Τέιλορ και τον Πίτερ Ο’ Τούλ, στον Μπάρλον Μπράντο και τον Σαρλ Αζναβούρ, αλλά και τους καβγάδες που είχε με τους σωματοφύλακες του Φρανκ Σινάτρα και το Μίκυ Ρουρκ. Για όλα αυτά έσπασε μέχρι τώρα 76 φωτογραφικές μηχανές και 11 πλευρά…

Π ο υ ν α δ ι α σ κ ε δ ά σ ε τ ε

Η νυχτερινή διασκέδαση απέχει πολύ από αυτή που ξέρουν οι γλεντζέδες στην Ελλάδα. Οι παμπ δεν λένε πολλά, τα μπαρ όμως είναι καλύτερα. Η Ρώμη υστερεί ακόμη και στα κλαμπ. Το παρήγορο είναι ότι υπάρχουν επιλογές για όλους.

Πολλοί είναι και οι χώροι που απευθύνονται σε ομοφυλόφιλους, άνδρες και γυναίκες. Το παλαιότερο γκέι μπαρ της πόλης είναι το Hangar (τηλ. 06 488 13 97 και καλό μέρος θεωρείται το L’ Alibi (τηλ. 06 574 34 48). Στη Ρώμη υπάρχει το περιοδικό AUT (διανέμεται δωρεάν), εθνική οργάνωση λεσβιών (τηλ. 06 686 42 01), βιβλιοπωλείο για λεσβίες μέχρι και ειδική παραλία για γκέι υπάρχει.

Ό λ ε ς ο ι χ ρ ή σ ι μ ε ς π λ η ρ ο φ ο ρ ί ε ς

Το νερό της βρύσης καλό είναι να το αποφεύγετε. Στο εμφιαλωμένο υπάρχουν δύο είδη. Εξηγείστε ποιο θέλετε: το φυσικό («νατουράλε») η το ανθρακούχο («γκαζάτα»). Μερικές ενδεικτικές τιμές: espresso 0,85 ευρώ, καπουτσίνο 1,20.

… Όταν θέλετε να τηλεφωνήσετε καλείτε τον κωδικό 30 για Ελλάδα και τον κωδικό της πόλης στην οποία βρίσκεται αυτός που καλείτε. Για επικοινωνία με κινητό 30 + ο αριθμός του κινητού. Πολύ εύχρηστη είναι η «κάρτα τηλεφόνικα» σε διάφορες τιμές και θα τη βρείτε στα «ταμπάκι», δηλαδή τα μαγαζιά με τσιγάρα. Από την Ελλάδα για Ρώμη ο κωδικός 39 + 06 (ο κωδικός της Ρώμης) + ο αριθμός συνδρομητή.

… Διαφορά ώρας : -1 ώρα από την Ελλάδα.

… Στις εξόδους σας χρειάζεται προσοχή, ιδιαίτερα όταν κυκλοφορείτε χωρίς συνοδεία. Μην προκαλείτε με μεγάλες τσάντες και πορτοφόλια, μη φοράτε κοσμήματα, μην αφήνετε πολύτιμα αντικείμενα στο δωμάτιο του ξενοδοχείου.

… Όταν θα πάτε στην εκκλησία του Αγίου Πέτρου θυμηθείτε ότι απαγορεύονται τα σορτς και οι κοντές φούστες.

… Ένας καλός τρόπος για ν αποφύγετε τις ουρές και το σπρώξιμο στα μουσεία είναι η έκδοση εισιτηρίου από πριν. Επιπλέον κερδίζετε και έκπτωση στη τιμή.

… Όταν οδηγείτε να θυμάστε οι πράσινες πινακίδες υποδεικνύουν αυτοκινητόδρομους και οι μπλε οδούς. Περπατώντας στους δρόμους προσοχή στους επίδοξους «Σουμάχερ»- τα αυτοκίνητα δεν σταματούν πάντα. Οι διαβάσεις πεζών είναι …ανασφαλείς όσο και στην Ελλάδα. Πολύ εξυπηρετικό είναι το μετρό , που απλώνεται σε ένα δίκτυο 42 χιλιομέτρων- με εισιτήριο φθηνότερο από την Αθήνα. Αν οδηγήσετε βέσπα μη διανοηθείτε να ξεχάσετε το κράνος. Διαφορετικά ο καραμπινιέρος θα σας βεβαιώσει πρόστιμο 150 ευρώ για εσάς κι άλλα τόσα για το συνεπιβάτη σας.

… Η καλύτερη περίοδος για να επισκεφθείτε τη Ρώμη είναι η άνοιξη και το φθινόπωρο. Όμως το καλοκαίρι διοργανώνονται πολλές συναυλίες με παραστάσεις σε εκκλησίες και ανάκτορα. Κάθε Ιούνιο οργανώνεται Γιορτή των λουλουδιών στο Καστέλι Ρομάνι, νότια της Ρώμης και Γιορτή κρασιού κάθε πρώτη Κυριακή του Οκτώβρη.

Επίσημες αργίες στη Ρώμη: Πρωτοχρονιά, Θεοφάνια, Δευτέρα του Πάσχα. Πρωτομαγιά. Δεκαπενταύγουστος. Χριστούγεννα και 26 Δεκ. 25 Απριλίου (Ημέρα Απελευθέρωσης). 25 Ιουνίου (Αγίων Πέτρου και Παύλου). 1 Νοεμβρίου (Αγίων Πάντων). 8 Δεκεμβρίου (Σύλληψη της Θεοτόκου).

Αν θέλετε να δείτε τον πάπα (μάλλον εκπρόσωπό του) δέχεται το κοινό κάθε Τετάρτη (9 π.μ.- 1 μ.μ.). Απαραίτητο είναι να κάνετε σχετική αίτηση, μία μέρα πριν την ακρόαση.

Ε κ δ ρ ο μ έ ς σ τα π ε ρ ί χ ω ρ α

Μερικές καλές προτάσεις για να γνωρίσετε τα περίχωρα της Ρώμης είναι η επίσκεψη:

… στη βίλα και το μουσείο Μποργκέζε με γλυπτά και πίνακες (το πιο διάσημο ο Απόλλων και η Δάφνη),

… στην πόλη Τίβολι (δημοφιλές θέρετρο διασήμων αντρών, 31 χλμ από τη Ρώμη) ,

… στη Βίλα ντ Έστε ( με τους ομορφότερους κήπους στην Ιταλία και 1.100 κρήνες),

… στη Βίλα του Αδριανού ( η μεγαλύτερη που κτίστηκε στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία -6 χλμ από το Τίβολι,) και

… στη Όστια Αντίκα (27 χλμ από τη Ρώμη,) παλιό εμπορικό λιμάνι.

Π ω ς θ α π ά τ ε

Κάθε εβδομάδα αναχωρούν από το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» με προορισμό τη Ρώμη 28 πτήσεις της Alitalia, 14 πτήσεις της Ολυμπιακής Αεροπορίας και 14 πτήσεις της Aegean Airlines. Η πτήση διαρκεί λιγότερο από δύο ώρες και η Ρώμη απέχει 35 χιλιόμετρα από το αεροδρόμιο. Οι επισκέπτες μπορούν να φθάσουν στην πόλη σε μισή ώρα με το τρένο. Τα τρένα αναχωρούν κάθε είκοσι λεπτά από τις 5.30 το πρωϊ μέχρι τα μεσάνυχτα. Μία εναλλακτική λύση είναι και τα λεωφορεία που σταματούν ακριβώς έξω από τις αίθουσες του αεροδρομίου.

Π ο υ ν α μ ε ί ν ε τ ε

Πολλά τα ξενοδοχεία και οι πανσιόν στη Ρώμη. Καλύτερες τιμές μπορείτε να πετύχετε Ιούλιο- Αύγουστο και Νοέμβριο- Μάρτιο (εξαιρούνται οι γιορτές των Χριστουγέννων). Πάντως τα οικονομικά ξενοδοχεία σπανίζουν στο κέντρο της Ρώμης. Το πιο οικονομικό στο κέντρο της πόλης είναι το Campo de’ Fiori με μοναδική θέα της Ρώμης αν ανεβείτε στην ταράτσα.

Το παράξενο είναι ότι σπανίζουν τα δωμάτια στα πανάκριβα ξενοδοχεία. Πώς να μη είναι όμως δυσεύρετα όταν π.χ. το 5άστερο The Art ‘otel 5 διαθέτει μόνο επτά δωμάτια; Ρωτείστε και στο Grand Hotel, κτίριο του 17ου αιώνα, ίσως είστε πιο τυχεροί. Σ αυτό έμεναν διάσημοι όπως Σοράγια, Μπριζίτ Μπαρντό, Μαστρογιάννι, Αλαίν Ντελόν…

Το Excelsior έχει μαρμάρινους τοίχους και δάπεδα, περσικά χαλιά,ακριβά έπιπλα και ανάλογη τιμή. Το D’ Inghilterra βρίσκεται στο κέντρο και διάσημοι πελάτες του ήταν ο Λιστ, ο Χέμινγουέϊ, ο Σόν Κόννερι και η Κλόντια Σίφερ. Τέλος, για να μη σας λείψουν τα μακροβούτια διαλέξτε να μείνετε στο Es Hotel. Τι κι αν είναι πανάκριβο, διαθέτει πισίνα χίλια τετραγωνικά.

Σ τ η Ρ ώ μ η γ ι α π ρ ώ τ η φ ο ρ ά…

Γύρω στις δέκα φορές ταξίδεψα στη Ρώμη. Όμως την πόλη την έμαθα πριν πάω, από την ταινία «Ντόλτσε Βίτα» , ένα σατιρικό πορτραίτο της πόλης από τον σκηνοθέτη Φεντερίκο Φελίνι με το Μαρτσέλο Μαστρογιάνι και την Ανίτα Έκμπεργκ. Μ αυτήν οδηγό πήγα για πρώτη φορά ως την Όστια και αυτή με περπάτησε στην Απία Αντίκα. Είναι εύκολη πόλη και δεν χρειάζεται οδηγός. Ένα απλό σχεδιάγραμμα του κέντρου αν έχετε δεν πρόκειται να χαθείτε ακόμα κι αν θέλετε. Το δύσκολο είναι να συγκρατήσετε περιγραφές και λεπτομέρειες για τις 1.446 κρήνες, συντριβάνια και πίδακες (οι 809 είναι ηλικίας 400 και πλέον ετών), για τα 122 παλάτια και τις 242 σκάλες, ανάμεσά τους και δυο που έκτισαν ο Μπερνίνι και ο Μιχαήλ Άγγελος.

Πρόσφατα πήγα στην Πιάτσα ντι Σπάνια και χάζευα τα σκαλιά της. Ήταν άδεια , αργά τη νύχτα. Η μικρή λιμνούλα ακύμαντη μπροστά στη Γόνδολα. Αποχώρησα με την ικανοποίηση πως, έστω κι αν ο Ντε Κίρικο «έφυγε», οι φοινικιές της βεράντας του με χαιρετούσαν από ψηλά κάθε φορά που σήκωνα το κεφάλι.

Τελευταίος, όσο μπορείς να είσαι τελευταίος το βράδυ, ήπια τον καπουτσίνο μου προσπαθώντας να αποφύγω τους Ιάπωνες που γεμίζουν το διπλανό «Καφέ Γκρέκο». Δεν ήταν θέμα ρομαντισμού, ούτε καν ονειροφαντασίας. Ήθελα να έχω τα σωστά πλάνα για την τηλεοπτική μου εκπομπή. Ταυτόχρονα όμως είχα και τη σπάνια ευκαιρία, τέτοια ώρα, να φανταστώ τα τραπεζάκια του παλιού καφενείου να φιλοξενούν ακόμη τους διάσημους πελάτες του, των οποίων τις προτομές, φωτογραφίες και υπογραφές παρατηρούσα στους τοίχους. Οι ιστορικοί γράφουν ότι είναι το παλαιότερο καφέ μπαρ του κόσμου (το δημιούργησε το 1760 κάποιος Πατρινός). Υπήρξε στέκι των Γκαίτε, Μπάϊρον, Σέλεϊ, Σατομπριάν, Γκολντόνι, Σοπενάουερ, Άντερσεν, Μαρκ Τουέιν, Μποντλέρ, Μπιζέ, Βάγκνερ, Τοσκανίνι, Λιστ, Μέντελσον, Κιτς, Ροσίνι, Ντ’ Ανούντσιο, Σταντάλ, Ντε Κίρικο, Γκόγκολ, γερουσιαστών, υπουργών και του Περτίνι, που ήταν τακτικός πελάτης του ακόμα και ως πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Σημειωτέον ότι κατά καιρούς η Ρώμη φιλοξένησε πολλούς διάσημους επισκέπτες: Γιόχαν Βόλφκαντ Γκέτε, Μαρτίνος Λούθηρος, Άγιος Ιγνάτιος, η Σουηδή Βασίλισσα Χριστίνα, ο Άγιος Δομίνικος, η αδελφή του Ναπολέοντα Παυλίνα Μποργκέζε, ο Λόρδος Βύρων, ο ζωγράφος Βελάσκεθ, ο Δάντης, ο 14χρονος Μότσαρτ και ο Φραντς Λιστ. Στις μέρες μας δέχεται πάνω από 5.000.000 εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο και είναι μια πόλη διαχρονικά γοητευτική, πλανεύτρα και απολύτως ερωτεύσιμη.

Μας λείπουν και μας λυπούν

Η λέξη «Ρώμη» είναι ελληνική. Τον 4ο π.Χ. αιώνα η Ρώμη ονομαζόταν «πόλις Ελληνίς» (Ηρακλείδης ο Ποντικός). Γι αυτό το 330 η νέα πρωτεύουσα της χριστιανικής αυτοκρατορίας ονομάστηκε όχι Κωνσταντινούπολη, αλλά Νέα Ρώμη, διότι η Παλιά Ρώμη (της Ιταλίας) υποβαθμίστηκε σε επαρχιακή πόλη, γιατί μεταφέρθηκε ολόκληρη στην ελληνική ανατολική (Tranlatio Urbis).

Σε κάθε βήμα, πολλά στην ιταλική πρωτεύουσα σου θυμίζουν Ελλάδα. Όλα τα ελληνικά έργα αποτελούν λεία πολέμου μετά τη συντριβή των ελληνικών πόλεων από τους Ρωμαίους κατά την ελληνιστική περίοδο. Ο Πλούταρχος λέει ότι «μέχρι τότε η Ρώμη δεν είχε, ούτε γνώριζε τίποτα από τις κομψότητες και τις ομορφιές». Επίσης ο Φούλβιος Νοβίλιωρ, το 189 π.Χ., έστειλε από την Αμπρακία στη Ρώμη 785 χάλκινα και 230 μαρμάρινα αγάλματα. Ακόμα και ο Στράβων βεβαιώνει ότι τα καλύτερα δημόσια μνημεία της Ρώμης προέρχονταν από θησαυρό που έφερε ο Μόμμιος, μετά την καταστροφή της Κορίνθου το 146 π.Χ. Τέλος ο Νέρων αργότερα θα αρπάξει από τους Δελφούς 500 αγάλματα- μόνο…

Σημειωτέον ότι τον 3ο π.Χ. αιώνα υπολογίζεται ότι υπήρχαν στη Ρώμη μισό εκατομμύριο γλυπτά, περίπου ένα άγαλμα για δύο κατοίκους. Τα περισσότερα από αυτά από τους Γότθους το 410 και τους Βάνδαλους το 455.

Το σύμπλεγμα του Λαοκόοντα (1ου αι. μ.Χ.) ύψους 2,40 μέτρα στο Μουσείο του Βατικανού είναι αριστούργημα των Αθηνόδωρου, Πολύδωρου και Αγήσανδρου, καλλιτεχνών από τη Ρόδο. Το έκλεψαν και βρέθηκε κοντά στα ερείπια του ναού του Νέρωνα στις 14 Ιανουαρίου του 1506 μ.Χ. Η τρομερή αγωνία για τη μοίρα του ιερέα του Απόλλωνα και των γιών του, η θανάσιμη πάλη τους εναντίον των φιδιών θεωρείται ως το τελευταίο σημαντικό έργο της ελληνιστικής τέχνης. Οι γλύπτες Τζουλιάνο και Φραντζέσκο ντα Σανγκάλο με τον Μιχαήλ Άγγελο, που κατ εντολή του πάπα Ιούλιου Β΄ εξέτασαν το εύρημα, το χαρακτήρισαν αριστούργημα, ενώ νωρίτερα ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος το χαρακτήριζε ως το ωραιότερο απ’ όλα τα γλυπτά και ζωγραφικά έργα. Αντίγραφο του υπάρχει σήμερα στο Μουσείο της Ρόδου.

Η ιταλική πρωτεύουσα είναι ένα απέραντο μουσείο, στολισμένο με αγάλματα που λεηλάτησαν οι ρωμαϊκές φάλαγγες από τις εκβολές του Ευφράτη, την έρημο της αφρικανικής Νουβίας, τα παλαιολιθικά φρούρια της Σκωτίας και βεβαίως από την κλασική και Αλεξανδρινή Ελλάδα. Προσθέστε 15 τουλάχιστον αιώνες συνεχούς ζωής, όπου η Ρώμη είναι το εμπορικό, διοικητικό, εκκλησιαστικό, στρατιωτικό και πνευματικό κέντρο, επιπλέον υπολογίστε την απολυταρχική και οικονομική δύναμη του πάπα και της Καθολικής Εκκλησίας του και θα καταλάβετε εύκολα πως έγινε αυτό που λέμε μεγαλείο της Ρώμης.

Στη Ρώμη υπάρχουν πολλά ίντερνετ καφέ. Οι επίσημες τιμές είναι 5 ευρώ την ώρα, αλλά τις περισσότερες φορές υπάρχουν εκπτώσεις.

Σ α ν ε π ί λ ο γ ο ς

« Η Ρώμη μου θυμίζει έναν άνθρωπο που εξασφαλίζει τα προς το ζην, εκθέτοντας στους επισκέπτες τα λείψανα της γιαγιάς του», είπε με δηκτικό χιούμορ ο Ιρλανδός συγγραφέας Τζέϊμς Τζόϊς για την ιταλική πρωτεύουσα. Σήμερα η «γιαγιά» έγινε ηλικίας 2.757 ετών.

Τεράστιο το βάρος της κληρονομιάς για την αιώνια κυρία. Η παρακμή τον τελευταίο αιώνα είναι εμφανής. Η πόλη πλέον δεν παράγει. Μόνο συντηρεί -γιατί σέβεται το παρελθόν της.

Ο Μικελάντζελο δεν σμιλεύει πια.

Οι αυτοκράτορες κοιμούνται τον αιώνιο ύπνο στα μαυσωλεία τους.

Το αλάθητο του Πάπα δεν υπάρχει- απόδειξη οι πρόσφατες συγνώμες του.

Αν όμως θέλετε να νιώσετε την ακατανίκητη έλξη που ασκεί το αρχαίο και αλλοτινό, ταξιδέψτε στην «Αιώνια πόλη». Οι ντόπιοι που αναπνέουν και κινούνται καθημερινά στο κλίμα συντριπτικών προγονικών επιτευγμάτων κάτι ξέρουν. Γι αυτό συνηθίζουν να λένε πως «για να νιώσεις τη Ρώμη, δε φτάνει ούτε μια ζωή».

Σάββατο 26 Δεκεμβρίου 2009

Ελσίνκι, η κόρη της Βαλτικής


Δεν είναι λίγοι εκείνοι που αποφασίζουν να γνωρίσουν από κοντά τη μακρινή Φινλανδία και να φτάσουν στον Αρκτικό Κύκλο, όπου οι θερμοκρασίες φτάνουν συχνά τους μείον τριάντα βαθμούς. Όσοι ξεκινούν να δουν τη χώρα των Πάγων είναι πραγματικά τυχεροί, αφού ζουν από κοντά την απεραντοσύνη της φύσης και το μεγαλείο της.

Φινλανδία, η έβδομη χώρα της Ευρώπης (μετά τη Ρωσία, την Ουκρανία, τη Γαλλία , την Ισπανία, τη Σουηδία, τη Γερμανία).

... Έκταση 388.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

... 4.600 χλμ. ακτογραμμές.

... 177.888 λίμνες.

... 179.584 νησιά.

... 5.147.000 κάτοικοι.

Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού κατοικεί στο Ελσίνκι με 539.000 κατοίκους στο κέντρο της και 1.000.000 στη μητροπολιτική περιοχή. Την πρωτεύουσα της χώρας μπορεί κανείς να τη διασχίσει εύκολα και γρήγορα με το τραμ, το αυτοκίνητο η και με τα πόδια. Η αρχιτεκτονική πολυμορφία της πόλης, δείγμα μιας ιστορίας με πολλές επιδράσεις και επιρροές, θα σας εντυπωσιάσει. Οι πλατείες της Γερουσίας, της Αγοράς με τη φρέσκια πραμάτεια της λαϊκής και η Εσπλανάντι είναι το τρίπτυχο γύρω από το οποίο κινείται η ζωή και οι μνήμες της.

Ο ελληνορθόδοξος ναός του Ουσπένσκι, στο λόφο δίπλα από το λιμάνι, κόκκινος και καμαρωτός, αποτελεί το έμβλημα του Ελσίνκι. Πολύ κοντά απλώνονται όλα τα κτίρια κλασσικού ρυθμού που έχτισαν οι τσάροι της Ρωσίας, όταν κατείχαν τη χώρα ως δουκάτο, μέχρι τις αρχές του αιώνα. Μπροστά στο κτίριο του Εθνικού Θεάτρου στήνεται το παζάρι με τις αντίκες.

Στο μνημείο του Σιμπέλιους (φωτό αριστερά), εθνικού μουσουργού των Φινλανδών υπάρχει πάρκο με το όνομά του, όπου το πράσινο αποπνέει τη μοναδική ηρεμία της φύσης. Ο Σιδηροδρομικός Σταθμός, σε εκλεκτικό ρυθμό της δεκαετίας του ’20, θυμίζει σκηνικό χολιγουντιανής ταινίας. Η κυκλική εκκλησία Τεμπελιάουκιο, είναι κατασκευασμένη στην καρδιά ενός γρανιτένιου βράχου, έχει τέλεια ακουστική.

Δίπλα από το περίπλοκο κτίριο Φινλάντια Χόλλ βρίσκεται το πιο καινούργιο απόκτημα της πόλης, το Κιάσμα. Πρόκειται για ένα 5όροφο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, όπου ο επισκέπτης μπορεί να συναντήσει στις εκθέσεις ειδικούς και να συζητήσει μαζί τους. Το χιόνι και το κρύο δεν πτοεί καθόλου τους κατοίκους και τα εισιτήρια για παραστάσεις και συναυλίες εξαφανίζονται γρήγορα. Οι Φινλανδοί διαθέτουν κλασική παιδεία και είναι περήφανοι για τη τζαζ σκηνή τους . Το φεστιβάλ στο Πόρι είναι από τα πιο σημαντικά της Ευρώπης.

Μη παραλείψετε να πιείτε καφέ η να φάτε στο Κάπελι, παλιό καφενείο - ρέστοραν και να φωτογραφίσετε το Σουηδικό Θέατρο (1827). Η Καταγιανόκα είναι από τις πιο ενδιαφέρουσες γωνιές της πόλης με τα παλιά εργοστασιακά συγκροτήματα που τώρα έχουν μετατραπεί σε ξενοδοχεία, ρέστοραν, καφέ και μπαρ. Για να συμπληρώσετε την εικόνα επισκεφθείτε την αριστοκρατική συνοικία Καϊβοπουίστο .

Για να καταλάβετε το πάθος που έχουν για το ποτό οι Φινλανδοί τουρίστες που έρχονται στα ελληνικά νησιά θα πρέπει να ζήσετε την ισχύουσα στη χώρα τους σκανδιναβική υστερία κατά του αλκοόλ. Δεν επιτρέπεται να κυκλοφορεί κάποιος με το ποτό στο χέρι, ούτε καν από τραπέζι σε τραπέζι. Όσο για τις τιμές είναι παραφουσκωμένες από φόρους. Παρ όλα αυτά με τα πρώτα χιόνια τα σπίτια γεμίζουν με κοσκενκόρβα (μοιάζει με ρακί) και οι κάτοικοι αρχίζουν την κατανάλωση. Η βότκα Φινλάντια φαίνεται πως είναι περισσότερο εξαγώγιμο προϊόν. Να θυμάστε ότι οι Φινλανδοί τελειώνουν νωρίς τη νύχτα τους και τα εστιατόρια σερβίρουν μέχρι τις 11.

Η γευστική πανδαισία ξεκινάει από τα μαύρα ψωμάκια με διαφορετικές γεύσεις. Για δεύτερο μπορείτε να δοκιμάσετε σούπα σολομού με αρωματικά χόρτα η σούπα ταράνδου που δένει με το κρεμώδες λαπωνικό τυρί. Το κρέας ταράνδου θα το βρείτε στο Pamir, το καλύτερο ρεστοράν στο Ελσίνκι. Τα πιάτα με το ψάρι είναι πολλά. Ιδιαίτερα τη ρέγγα τη τρώνε μαγειρεμένη με πολλούς τρόπους. Το καλύτερο εστιατόριο για ψάρι βρίσκεται στον 9ο όροφο του Ιντερκοντινένταλ - τα σερβίρει πάνω σε εφημερίδες και λαδόκολα. Περίφημα είναι τα μπέρις, μούρα του αρκτικού δάσους, που χρησιμοποιούνται στη μαγειρική, τη ζαχαροπλαστική, αλλά κυρίως στην παραγωγή ασυνήθιστων λικέρ.

Συνυφασμένη με τον τρόπο ζωής στη Φινλανδία είναι η σάουνα. Σ’ όλη τη χώρα υπάρχουν δύο εκατομμύρια σάουνες. Ακόμα και ο Άγιος Βασίλης, στο χωριό του στο Ροβανιέμι, μετά από ένα κουραστικό ταξίδι απολαμβάνει τη σάουνα. Πρόκειται για τρόπο ζωής, όπου άντρες και γυναίκες συναντώνται για να συζητήσουν θέματα της καθημερινότητας, προβλήματα που τους απασχολούν, να μοιραστούν ένα χαλαρωτικό διάλειμμα.

Με χιονόπτωση που διαρκεί το μισό χρόνο θεωρείται φυσιολογικό τα παιδιά να μαθαίνουν να ισορροπούν σ΄ ένα ζευγάρι σκι. Αξίζει μια επίσκεψη στο πρωτότυπο Μουσείο Σκι, το οποίο είναι το πιο παλιό στο είδος του διεθνώς. Διαθέτει εκθέματα που καλύπτουν περίοδο 4.000 ετών. Ανάμεσα τους τα πρώτα σκι από …ξύλο, τα σκι της βασιλικής οικογένειας, κύπελλα και μετάλλια Νορβηγών ολυμπιονικών.

Όλο και περισσότερους επισκέπτες προσελκύει η λευκή κόρη της Βαλτικής. Η χώρα των λιμνών και των δασών, της άσπιλης φύσης και της σιωπής, του μεσονυκτίου και της σάουνα ζει το χρόνο με δύο χειμώνες. Ο πρώτος μέσα σ’ ένα γαλάζιο φως των άστρων κι ο δεύτερος λουσμένος με άπλετες, λαμπρές ηλιοβολές. Απαράμιλλες εικόνες. Μοιάζει να είναι το τελευταίο εξωτικό κομμάτι της Ευρώπης. Λόγοι αρκετοί για να ετοιμάσει κάποιος τις βαλίτσες του για τη Φινλανδία. Απέχει μόνο 3.30 ώρες από την Αθήνα και έχει ίδια ώρα με την Ελλάδα.

Χρήσιμες πληροφορίες

Ο Ιούλιος είναι ο πιο ζεστός μήνας με μέση θερμοκρασία 15ο Κελσίου. Το 2002 έφτασε τους 30 βαθμούς!

Γλώσσα: Φινλανδικά και Σουηδικά.

Θρησκεία: Ληθουρανοί και Ορθόδοξοι.

Η νύχτα είναι υποτονική. Το Ελσίνκι έχει τέσσερα γκέϊ μπαρς.

Τα ξενοδοχεία είναι ακριβά, όμως περιέργως οι τιμές σηκώνουν παζάρι!

Παρασκευή 25 Δεκεμβρίου 2009

Πορτ Σάϊντ! Αν δεις καράβι στη στεριά...


Ταξιδεύοντας με πλοίο στην Αίγυπτο το πρώτο λιμάνι που προσεγγίζεις είναι το Πορτ Σάϊντ. Με την αρχική ματιά εντυπωσιάζομαι από την ανυπαρξία βουνών. Ο Γιώργος Σεφέρης, περιγράφοντας την άφιξη του, το 1941, λέει: «Η πιο χαμηλή χώρα που είδα ποτέ μου. Κανένα βουνό στον ορίζοντα. Το ψηλότερα που βλέπεις, καθώς πλησιάζεις είναι τα καράβια και τα σπίτια».

Η πόλη ιδρύθηκε όταν άρχισαν οι ανασκαφές για το κανάλι του Σουέζ και κτίσθηκε στα βόρειά του. Το 1854 ο Γάλλος μηχανικός Ferdinand De – Lesseps ανέλαβε την κατασκευή του καναλιού, που χωρίζει την Αφρική από την Ασία και το Σινά από την υπόλοιπη Αίγυπτο. Πάνω από δύο εκατομμύρια τετρακόσιες χιλιάδες εργάτες δούλεψαν και πάνω από εκατόν είκοσι πέντε χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στο μεγαλόπνοο αυτό έργο. Προσπάθειες για τη διάνοιξη της διώρυγας έγιναν ήδη από τη φαραωνική εποχή.

Η διώρυγα (από το Σουέζ μέχρι το Πορτ Σάϊντ) έχει μήκος 162 χιλιόμετρα, το φάρδος φθάνει μέχρι τα 300 μέτρα και βάθος 20 μέτρα. Καθημερινά μπορούν να περάσουν 80 σκάφη με δύο συνοδείες από νότο προς βορρά και μία συνοδεία από βορρά προς νότο. Η πλοήγηση είναι υποχρεωτική για όλα τα σκάφη, ακόμα και για τα μικρά γιότ. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο διέρχονται 20.000 σκάφη. Τα περισσότερα από αυτά μεταφέρουν κυρίως πετρέλαιο από τον Περσικό κόλπο προς τη δυτική Ευρώπη. Τα πλοία που κατευθύνονται νότια μεταφέρουν φορτίο με κατασκευασμένα προϊόντα και σιτάρι από την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική που προορίζονται για την Άπω Ανατολή και τη νότια Ασία. Πάντως είναι μία αξέχαστη εμπειρία, καθώς το λεωφορείο καταβροχθίζει τα χιλιόμετρα, να βλέπεις δίπλα σου τα πλοία που διασχίζουν το κανάλι και στα λίγα μέτρα να συνεχίζει πάλι η ξηρά.

Η διώρυγα έχει μεγάλη στρατηγική σημασία για το διεθνές εμπόριο. Μεταφέρει 14% από το συνολικό διαθαλάσσιο φορτίο παγκοσμίως, 26% από τις εξαγωγές πετρελαίου και 41% από το σύνολο των αγαθών προς τα λιμάνια του Αραβικού (η Περσικού) κόλπου. Χάρη στο κανάλι του Σουέζ μικραίνει η διαθαλάσσια απόσταση ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση. Η απόσταση από τη Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας προς την Κοστάντζα της Ρουμανίας είναι 1.704 μίλια και με ταχύτητα 13 κόμβων το πλοίο φθάνει σε 5,5 ημέρες στον προορισμό του. Εάν το πλοίο ταξιδέψει γύρω από τον Αφρική (από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας) η απόσταση είναι επτά φορές μεγαλύτερη και χρειάζονται σχεδόν 37,6 ημέρες. Επίσης η συντόμευση του ταξιδιού Λονδίνο - Βομβάη φτάνει και ξεπερνά το 40% με τη χρήση της διώρυγας.

Η εθνικοποίησή της από το Νάσερ το 1956 οδήγησε σε επέμβαση Γάλλων, Άγγλων και Ισραηλινών, η οποία κατέληξε σε φιάσκο. Κατά τη διάρκεια της κρίσης η διώρυγα έκλεισε. Το λιμάνι του Πόρτ Σάϊντ βομβαρδίστηκε τρεις φορές το 1956, το 1967 και το 1973 στην κρίση με το Ισραήλ. Το 1979, μετά τη συμφωνία ειρήνης που υπογράφτηκε ανάμεσα στην Αίγυπτο και το Ισραήλ, η πόλη επανοικοδομήθηκε από την αρχή, πάνω σε ένα ισθμό που συνδέει τη λίμνη Μανζάλα με την ηπειρωτική χώρα. Γρήγορα ανέκαμψε και βοηθούμενο από το καθεστώς των αφορολόγητων ειδών εξελίχθηκε σε τέταρτη μεγάλη πόλη της Αιγύπτου και δεύτερο σημαντικότερο λιμάνι της- μετά την Αλεξάνδρεια. Τα καινούργια κτίρια έχουν ευρωπαϊκό στυλ του 19ου αιώνα με ψηλές βεράντες και ξύλινα μπαλκόνια.

Στο τελωνείο μας υποδέχονται οι πρώτες γιγαντοαφίσες του Χόσνι Μπουμπάρακ, του πιο αγαπημένου Αιγυπτίου προέδρου που διανύει την τέταρτη θητεία του για μια καινούργια εξαετία. Οι αστυνομικοί και οι τελωνειακοί μας υποδέχονται ευγενικά. Είναι ντυμένοι με κάτασπρα ρούχα, σιρίτια και γαλόνια. Θυμίζουν, περίπου, τους δικούς μας λιμενικούς. Σε χρόνο ρεκόρ έχει τελειώσει η διαδικασία του τυπικού ελέγχου πριν περάσουμε στην χώρα.

Η μέση θερμοκρασία ημέρας είναι 33 βαθμοί που σημαίνει καύσωνας, ενώ την ίδια στιγμή στην Ελλάδα η ΕΜΥ προαναγγέλλει και προειδοποιεί για επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα. Θέρμανση, κρύο, χιόνι, αλλά και καταρρακτώδεις βροχές, ή χαλάζι είναι έννοιες τελείως άγνωστες για τον μέσο Αιγύπτιο που δεν έχει δει ποτέ αυτά τα φαινόμενα.

Η πόλη με αποικιακή αρχιτεκτονική, κήπους και μουσεία (Εθνικό, Πολεμικό, Μοντέρνας Τέχνης) αναπτύχθηκε με γοργούς ρυθμούς. Διαθέτει βιομηχανίες χημικών ουσιών, επεξεργασμένων τροφίμων και τσιγάρων και είναι πολύ ανεπτυγμένη η αλιεία. Επίσης τα τελευταία χρόνια έχει εξελιχθεί και σε τόπο διακοπών για πολλούς Αιγύπτιους. Το λιμάνι είναι σημαντικό για τις εξαγωγές των αιγυπτιακών προϊόντων, όπως το βαμβάκι και το ρύζι, αλλά και ένας σπουδαίος σταθμός καυσίμων που τροφοδοτεί όσα σκάφη περνούν μέσω της διώρυγας.

Τα ξενοδοχεία βρίσκονται γύρω από την περιοχή των καναλιών και οι τιμές τους ποικίλουν. Τα εστιατόρια με τις αιγυπτιακές γεύσεις βρίσκονται κοντά στο λιμάνι. Για τη νυχτερινή σας διασκέδαση επισκεφθείτε το κλαμπ «Ατλαντίς». Για όποια βοήθεια χρειασθείτε το τηλέφωνο του τοπικού γραφείου Τουρισμού είναι 066 235289. Όταν φεύγετε να έχετε υπ όψη σας ότι το λιμάνι στο Πόρτ Σάϊντ διαθέτει καταστήματα με πολλά αφορολόγητα είδη.

Πρώτος μας σταθμός μετά το Πόρτ Σάϊντ ήταν το Κάιρο. Έχει φθάσει αισίως τα 18 εκατομμύρια ψυχές, δηλαδή σαν να περιέχει στα σπλάχνα του διπλάσιο τον ελληνικό πληθυσμό. Μαζί με τις άλλες δύο νομαρχίες που συνορεύει, συνολικά καταμετρά 30 εκατομμύρια ανθρώπους. Αν στην Ελλάδα το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το δημογραφικό, στην Αίγυπτο είναι ο υπερπληθυσμός και οι γεννήσεις. Κάθε 29 λεπτά γεννιέται ένα παιδί, μας λέει ο ξεναγός Μαίρη Κόντη (που κατάγεται από τη Σύμη), θέλοντας εκ προοιμίου να μας δώσει την διάσταση μιας χώρας 61 εκατομμυρίων, που κάθε εννιά μήνες αυξάνεται κατά ένα εκατομμύριο ανθρώπους, ζώντας περιφερειακά από το Δέλτα του Νείλου.

Τα μέτρα ασφαλείας, πηγαίνοντας στο Κάϊρο, που τα συναντήσαμε πολλές φορές μπροστά μας, είναι οφθαλμοφανή. Τα δεκατρία πούλμαν που μας παρέλαβαν στο λιμάνι ακολουθούνται από κλούβες με πάνοπλους αστυνομικούς και σε όλες τις διασταυρώσεις η κυκλοφορία διακόπτεται για να περάσουν πρώτα τα τουριστικά λεωφορεία. Τα αστυνομικά αυτοκίνητα μας ακολουθούν μέχρι την αιγυπτιακή πρωτεύουσα. Όσες μέρες κάνουμε διακοπές ένας ένοπλος αστυνομικός υπάρχει στη διάθεση του κάθε γκρουπ, 24 ώρες το 24ωρο!

Μια εβδομάδα μετά την επιστροφή μας από την Αίγυπτο, έγινε η τρομοκρατική επίθεση με αθώα θύματα, ανθρώπους σαν κι εμάς. Επειδή ίσως πολλοί δεν ξέρουν την περιοχή πρέπει να διευκρινιστεί ότι η βομβιστική επίθεση έγινε στη Χερσόνησο του Σινά. Πιο συγκεκριμένα στην Τάμπα, ένα θέρετρο που βρίσκεται στην Ερυθρά Θάλασσα, δίπλα ακριβώς στο Ισραήλ, τελευταία μέρα της εβραϊκής γιορτής Σουκότ (Σκηνοπηγία). Ύστερα από όσα έχω δει και βιώσει στη «χώρα του Νείλου» κρίνω τα μέτρα ασφαλείας (που λαμβάνονται μετά από το 1997) επαρκή. Χωρίς να παραγνωρίζω κάποιους κινδύνους (αλήθεια, στις μέρες μας ποια περιοχή θεωρείται 100% ασφαλής;) θεωρώ την Αίγυπτο ασφαλέστερη από τη Ν. Υόρκη.

Ευχαρίστως θα ταξίδευα και πάλι στο Κάϊρο, την Αλεξάνδρεια και στο Νείλο, διατηρώντας τις ίδιες επιφυλάξεις που έχουν οι ταξιδιώτες για όλους τους προορισμούς μετά την Αλ Κάϊντα εποχή.

Εδώ, φωτογραφίες από το ταξίδι στο Πορτ Σάϊντ

Πέμπτη 24 Δεκεμβρίου 2009

Ευχές από τον Κώστα Φραγκολιά

Στη Ρόδο βρίσκεται αυτές τις μέρες ο Κώστας Φραγκολιάς! Ήταν δυνατόν να μας αρνηθεί να δώσει - μέσω του enlefkotv - τις ευχές του για τη νέα χρονιά;
 

Η Εδέμ του χιονιού


Αυξημένη καταγράφεται η κίνηση στα χιονοδρομικά κέντρα της χώρας. Στο Χιονοδρομικό Παρνασσού, οι επισκέπτες ξεπέρασαν τις 5.000 και λειτουργούν όλες οι πίστες.
Στο Χιονοδρομικό Κέντρο του ελληνικού Βoρρά στο Καϊμακτσαλάν, το ύψος του χιονιού φτάνει τα 80 εκατοστά. Πληρότητα 100% παρουσιάζει και το πολυτελές ξενοδοχείο της περιοχής, όπου οι προνοητικοί επισκέπτες έχουν κάνει κρατήσεις από τον Αύγουστο.

Οι πίστες παραμένουν, προς το παρόν κλειστές, στα Καλάβρυτα και στο Μαίναλο, επειδή δεν υπάρχει ικανοποιητική χιονόπτωση, αλλά οι επισκέπτες πήγαν εκεί για να απολαύσουν την καταπληκτική θέα.

Τέλος, σε πλήρη λειτουργία βρίσκεται το Εθνικό Χιονοδρομικό Κέντρου Σέλι.
Για τα χιονοδρομικά κέντρα στη χώρα μας, διαβάστε το παρακάτω ενημερωτικό άρθρο από το enlefkotv:

Νιφάδες χιονιού, σινιέ αξεσουάρ, πανάκριβα τζιπ, εστιατόρια που μοσχοβολούν κανέλα. Είναι η εποχή που κοσμικοί και μη παίρνουν τα βουνά και τα λαγκάδια για να περπατήσουν σε χιονισμένα δρομάκια, να παίξουν σαν παιδιά πάνω στο χιόνι και να απολαύσουν όσο ποτέ άλλοτε την αχνιστή σοκολάτα στο σαλέ του χιονοδρομικού κέντρου.

Τα τελευταία χρόνια τα ελληνικά χιονοδρομικά κέντρα εξελίσσονται συνέχεια, ανεβάζοντας το επίπεδο των υπηρεσιών που προσφέρουν. Μπορεί να μη συγκρίνονται με τα αντίστοιχα της Ευρώπης και της Αμερικής, αλλά σίγουρα μπορούν να αποτελέσουν την αφορμή για την επόμενη εξόρμησή σας. Εμείς συγκεντρώσαμε όλες τις πληροφορίες για τα πιο γνωστά χιονοδρομικά κέντρα του τόπου μας που διαθέτουν σύγχρονες εγκαταστάσεις και όμορφο φυσικό περιβάλλον. Εσείς, απλώς, επιλέξτε αυτό που σας αρέσει περισσότερο.

Παρνασσός (Aράχωβα) Kελλάρια – Φτερόλακκα. Yψόμετρο1.750-2.300 μ. Πίστες: 20 πίστες όλων των κατηγοριών. Διαθέτει: Σαλέ, εστιατόρια, καφετέριες, καταστήματα ενοικιάσεως ειδών σκι, τμήμα babysitting, ιατρείο και σχολή σκι για παιδιά. Βρίσκεται σε απόσταση 24 χλμ. από την Αράχωβα. Πού θα μείνετε: «Santa Marina»: 22670/31230 «Ξενώνας Γκενεράλη»: 22670/32783, «Aνεμόλια»: 22670/31640, «Ξενώνας Mυλωνά»: 22670/32111, «Σφαλάκι»: 22670/31970, «Λυκώρεια»: 22670/32132, «Alexander Resort» (Λιβάδι): 210/3242728, «Elatos Resort» (Aγόριανη): 22340/61162, «Tο Mπαλκόνι της Aγόριανης»: 22340/61227. Xρήσιμα τηλ.: Xιονοδρομικό Kέντρο: 22340/22693-5, EOT: 210/3223111. Σχολή σκι για παιδιά: 22670/32373, 6932/568738. Πριν πάτε στον Παρνασσό πισκεφθείτε τον ιστοχώρο http://www.aroundparnassos.com/index-gr.html

Γεροντόβραχος. Yψόμετρο:1.800 μ. Πίστες: 4 πίστες για προχωρημένους και αρχάριους και μία παιδική. Διαθέτει: Σαλέ με εστιατόριο και καφέ, παιδική χαρά, σχολή σκι, καταστήματα ενοικιάσεως ειδών. Aπέχει: 200 χλμ. από Aθήνα, 24 χλμ. από Aράχωβα και 17 χλμ. από Aμφίκλεια. Πού θα μείνετε: «Aμφίκαια»: 22340/48860 (αγροτουριστική μονάδα), «Ξενώνας Kυριακή»: 22340/29011-12, «Ξενώνας Kυριαζή»: 22340/29011. Xρήσιμα τηλ.: Xιονοδρομικό Kέντρο: 6944470731. Aθηναϊκός Όμιλος Φίλων Σκι: 210/6433368, 22670/31391.

Kαρπενήσι: Bελούχι Διαβολότοπος. Yψόμετρο: 1.850 μ. Πίστες:10 πίστες όλων των κατηγοριών. Διαθέτει: Σαλέ, εστιατόριο, χώρο για παιδιά, κατάστημα ειδών σκι και Σταθμό Α΄ Bοηθειών. Πού θα μείνετε: «Aνεράδα Inn» (Mεγάλο Xωριό): 22370/41479, «Παραδοσιακοί Ξενώνες Kορυσχάδων»: 22370/25102, «Hellas Country Club»: 22370/41570, «Mοντανά»: 22370/80400, «Avaris»: 22370/89100, «Άνεσις»: 22370/80700, «Bίλα Bιργινία» (Bουτύρο): 22370/25835. Xρήσιμα τηλ.: Xιονοδρομικό Kέντρο: 22370/22002, 23506, 21112. Aπέχει: 12 χλμ. από το Kαρπενήσι, 284 χλμ. από την Aθήνα. Πριν ξεκινήσετε για την Ευρυτανία επισκεφθείτε τον ιστοχώρο http://www.evrytan.gr/up0/Xionodromiko.htm

Kαϊμακτσαλάν. Η «λευκή κορυφή», όπως μεταφράζεται το όνομά της. Υψόμετρο 2.050-2.480 μ. Πίστες: 5 πίστες όλων των κατηγοριών και 2 πίστες για εκπαιδευμένους και αρχαρίους. Διαθέτει: Πέτρινο σαλέ με εστιατόριο, καφέ, μπαρ και ξενώνα. Aκόμη, υπάρχει σχολή σκι, κατάστημα ενοικιάσεως ειδών σκι, Σταθμός A' Bοηθειών και άνετο πάρκινγκ. Aπέχει: από την Έδεσσα 45 χλμ. Πού θα μείνετε: Στον Άγιο Aθανάσιο: «Λίθος»: 23810/31996-8, «Metohi Inn»: 28310/31890. Στο Nυμφαίο: «La Moara»: 23860/31377. Xρήσιμα τηλ.: Xιονοδρομικό Kέντρο: 23810/82169. Δημοτική Eπιχείρηση Kαταρρακτών Έδεσσας: 23810/23101, 27666, 20300. Πριν πάτε στο Καϊμακτσαλάν Επισκεφθείτε τον ιστοχώρο http://meltingpot.fortunecity.com/norway/944/petsite/kaimak.htm

Nάουσα - Bέροια: Bέρμιο Σέλι. Yψόμετρο: 1.520-1.900 μ. Πίστες:12 πίστες όλων των κατηγοριών και 2 για σκι αντοχής. Διαθέτει: Σαλέ για φαγητό και καφέ, 6 σχολές σκι, οργανωμένο κάμπινγκ για τροχόσπιτα και άνετο πάρκινγκ. Aπέχει: 20 χλμ. από Nάουσα, 24 χλμ. από Bέροια και 95 από Θεσσαλονίκη. Πού θα μείνετε: «Bέρμιο» (Πάρκο Aγ. Nικολάου, Nάουσα): 23320/29311-5, «Eσπερίδες»: 23320/20250, «Ξενώνας Aγκωνάρι»: 23320/44588, «Nάουσα»: 23320/44777. Xρήσιμα τηλ.: Xιονοδρομικό Kέντρο: 23310/49209, 49226. Γραφείο Πληροφοριών Bέροιας: 23310/26237. http://www.seli-ski.gr/

Nάουσα: Tρία - Πέντε Πηγάδια. Yψόμετρο: 1.500-2.000 μ. Πίστες: 3 πίστες όλων των κατηγοριών και 3 για σκι αντοχής. Διαθέτει: Σαλέ για φαγητό και καφέ, οργανωμένο κάμπινγκ για τροχόσπιτα, ιατρείο, σχολές σκι και άνετο πάρκινγκ. Aπέχει: 17 χλμ. από τη Nάουσα. Πού θα μείνετε: «Aμπελώνας Bαλταδώρου»: 23320/52300, «Xαγιάτι Aναστασίου- Ξένιος Oίκος»: 23320/52120. Xρήσιμα τηλ.: Xιονοδρομικό Kέντρο: 23320/44446. Δημοτική Eπιχείρηση Tουριστικής Aνάπτυξης Bέροιας: 23320/22208. http://www.3-5pigadia.gr/

Bασιλίτσα. Yψόμετρο: 1.750 μ. 4 πίστες όλων των κατηγοριών και 1 για παιδιά. Διαθέτει: Oρειβατικό καταφύγιο, σαλέ για φαγητό, κατάστημα ειδών σκι. Aπέχει: 45 χλμ. από τα Γρεβενά. Πού θα μείνετε: «Bάλια Nόστρα»: 24620/80151, «Casa la Mundi»: 24260/25555-7. Xρήσιμα τηλ.: Xιονοδρομικό Kέντρο: 24620/84100. X.O.Σ. Γρεβενών: 24620/28602.Πριν πάτε στη Βασιλίτσα επισκεφθείτε τον ιστοχώρο http://www.vasilitsa.com/default.asp

Oρεινή Aρκαδία: Mαίναλο Oστρακίνα. Yψόμετρο: 1.600 μ. Πίστες: 6 πίστες όλων των κατηγοριών. Διαθέτει: Σαλέ για φαγητό και διαμονή, σχολή σκι, κατάστημα ενοικιάσεως ειδών σκι. Xρήσιμα τηλ.: Xιονοδρομικό Kέντρο: 27960/22227. Aπέχει: Aπό Aθήνα: 195 χλμ. Aπό Tρίπολη: 30 χλμ. Πού θα μείνετε: «Aρχοντικό Kαλτεζιώτη» (Kάψια): 210/6889249, «Φιλοξενία» (Aλωνίσταινα): 2710/431363, «Mαίναλο» (Bυτίνα): 27950/22217. Περισσότερες πληροφορίες για την Αρκαδία θα βρείτε στη διεύθυνση http://www.inarcadia.gr/tourism/fo/mainalo/

Xελμός Bαθιά Λάκκα. Yψόμετρο: 1.650-2.340 μ. Πίστες: 12 πίστες όλων των κατηγοριών. Διαθέτει: Δύο χώροι υποδοχής για καφέ και φαγητό, κατάστημα ενοικιάσεως ειδών σκι, Σταθμός A' Bοηθειών, σχολές σκι και άνετο πάρκινγκ. Xρήσιμα τηλ.: Xιονοδρομικό Kέντρο: 26920/22661, 23418, 22174, 22415. Aπέχει: Aπό Kαλάβρυτα: 14 χλμ. Aπό Aθήνα: 214 χλμ. Πού θα μείνετε: «Aνεράδα»: 26920/24777, «Ξενώνας Φανάρας»: 26920/23665, «Aphrodites Inn»: 26920/23600, «Φιλοξένια»: 26920/22290. Πληροφορίες για το χιονοδρομικό κέντρο στον ιστοχώρο http://www.kalavrita-ski.com/

Πήλιο Aγριόλευκες. Yψόμετρο: 1.500 μ. Πίστες: 3 πίστες για προχωρημένους και αρχαρίους και 1 για σκι αντοχής. Διαθέτει: Σαλέ για φαγητό, καφέ και διαμονή. Σχολή σκι και κατάστημα ειδών σκι. Xρήσιμα τηλ.: Xιονοδρομικό Kέντρο: 24280/73719, 24280/73702. Aπέχει: Aπό το Bόλο: 27 χλμ. Aπό Aθήνα: 345 χλμ. Aπό τα Xάνια: 2,5 χλμ. Πού θα μείνετε: Στη Mακρυνίτσα: «Aρχοντικό Kαραμαρλή»: 24280/99570, «Πανδώρα»: 24280/99404. Στην Πορταριά: «Δεσποτικό»: 24280/99046, «Aρχοντικό Nαουμίδη»: 24280/99470, 24210/52600. Στη Bυζίτσα: «Aρχοντικό Σαντίκος»: 24230/86765, «Mοντάνα»: 24320/86900. Στην Tσαγκαράδα: «O Ξενώνας της Aλέκας»: 24260/49380, «Kαστανιές»: 24260/49135. Επισκεφθείτε τον ιστοχώρο http://www.skipilio.gr/

Δράμα: Φαλακρό Άγιο Πνεύμα. Yψόμετρο: 1.720 μ. Πίστες: 3 πίστες όλων των κατηγοριών και 1 για σκι αντοχής. Διαθέτει: Oργανωμένο σαλέ για διαμονή, φαγητό και καφέ, σχολή σκι και ενοικιάσεις έλκηθρων και snowmobile. Άνετο πάρκινγκ. Xρήσιμα τηλ.: Xιονοδρομικό Kέντρο: 25210/81000. Για διανυκτερεύσεις: 25210/23691. Γενικές πληροφορίες: 25210/26544, 21893. Aπέχει: Aπό τη Δράμα: 43 χλμ. Πού θα μείνετε: Στο Bώλακα: «Στο Mονοπάτι E6»: 25230/23816, «Γρανίτης» (στο ομώνυμο χωριό): 25230/21049-50. Στη Δράμα: «Kούρος»: 25210/25800. Στο Σιδηρόνερο: «Δρυάδες»: 25210/91395, «Bορέα»: 25210/91391. Στο Παρανέστι: «Φιλοξενία»: 25240/22001.

Περτούλι Tρικάλων: Kόζιακας Περτουλιώτικα Λιβάδια. Yψόμετρο: 1.200 μ. Πίστες: Mία πίστα όλων των κατηγοριών και μία για παιδιά. Διαθέτει: Σαλέ για φαγητό και καφέ, κατάστημα ενοικιάσεως σκι, snowboard και έλκηθρων, καθώς και σχολή σκι. Xρήσιμα τηλ.: Xιονοδρομικό Kέντρο: 24340/91385, 91558. Aπέχει: Aπό Tρίκαλα: 38 χλμ. Aπό Περτούλι: 5 χλμ. Πού θα μείνετε: Στο Περτούλι: «Aρχοντικό Xατζηγάκη»: 24340/91146, «Aρχοντικό Διβάνη»: 24340/91252. Στην Eλάτη: «Λιγκέρι»: 24340/71454, «Γιαμάνδες»: 24340/71749, «Φρετζάτο»: 24340/71872.

Mέτσοβο Kαρακόλι Προφήτης Hλίας. Yψόμετρο: 1.350 μ. Πίστες: Kαρακόλι: 1 πίστα για αρχάριους και 1 για προχωρημένους. Προφήτης Hλίας: 3 μεγάλες πίστες και 2 πιο μικρές για αρχάριους και παιδιά. Διαθέτει: Σαλέ για φαγητό και καφέ, καθώς και κατάστημα ενοικιάσεως ειδών σκι. Xρήσιμα τηλ.:Xιονοδρομικό Kέντρο Kαρακόλι: 26560/41345. Προφήτη Hλία: 26560/42630. Aπέχει: Aπό Mέτσοβο: 2 χλμ. το Kαρακόλι και 5 χλμ. ο Προφήτης Hλίας. Aθήνα -Mέτσοβο: 505 χλμ. Πού θα μείνετε: «Aπόλλων»: 26560/41844, «Aστέρι Mετσόβου»: 26560/42222, «Γαλαξίας»: 26560/41202, 41123, «Bικτώρια»: 26560/41771, «Γοδεβάνος»: (δωμ. A): 26560/41166

Όσοι κατέχουν τα μυστικά και την τέχνη του σκι, λένε πως σαν το μάθεις, το ερωτεύεσαι για μια ζωή. Kαι μάλλον δεν έχουν άδικο. Eίναι πράγματι μαγεία να γλιστράς με τα σκι σου στις πίστες ενός χιονοδρομικού κέντρου, να νιώθεις το πεντακάθαρο αεράκι να σου δροσίζει το πρόσωπο και να σε ανανεώνει.

Τρίτη 22 Δεκεμβρίου 2009

Μπαλί, το νησί των Θεών




Οι ατέλειωτες παραλίες με τη χρυσή αμμουδιά, η τροπική βλάστηση, οι μαγευτικοί ορυζώνες, τα ενεργά ηφαίστεια, τα μικρά παραδοσιακά χωριά, ναοί που ίσως είναι περισσότεροι από τα σπίτια και το χαμόγελο του ντόπιου, όλα αυτά μαζί συνθέτουν την πραγματική εικόνα από το Μπαλί. Αυτή που αναζητούν οι τουρίστες ο καθένας για δικό του λόγο. Οι Αυστραλοί γιατί είναι ο πιο κοντινός προορισμός για σερφ, οι Αμερικανοί για τη γιόγκα, οι Ευρωπαίοι γιατί θέλουν να συνδυάσουν εξωτισμό και κουλτούρα και οι Γιαπωνέζοι γιατί πρέπει να είναι …πανταχού παρόντες.

Πρόκειται για ένα μικρό νησί με μέγιστη διάσταση περίπου 150 χιλιόμετρα. Βρίσκεται στη μέση της Ινδονησίας, του μεγαλύτερου αρχιπελάγους στον κόσμο, που το αποτελούν 17.508 νησιά. Ανήκει στην Ινδονησία και απέχει μόλις ενάμισι χιλιόμετρο από την Ιάβα. Τον 16ο αι. όταν ο ισλαμισμός επιβλήθηκε στην Ιάβα, έγινε το καταφύγιο των κατατρεγμένων ινδουιστών, οι οποίοι άφησαν έντονη την πνευματική σφραγίδα τους στο νησί.

Η πλειονότητα των κατοίκων καλλιεργούν κυρίως ρύζι, αλλά και καρύδες, φρούτα, καφέ και είναι οργανωμένοι σε συνεταιρισμούς, οι οποίοι κατανέμουν με αυστηρό έλεγχο το προς άρδευση νερό. Οι ντόπιοι φημίζονται για το θερμό ταμπεραμέντο τους, λατρεύουν την ποίηση, τον χορό, τη μουσική, τις γιορτές και τα γλέντια και έχουν έφεση προς τη χειροτεχνία και τις τέχνες (ξυλογλυπτική, ζωγραφική, αργυροχοία, μικρογλυπτική, αλλά και λαϊκές παραστάσεις με δρώμενα που στρέφονται γύρω από μαγικές και θρησκευτικές δοξασίες).

Οι πρώτοι Ευρωπαίοι που ανακάλυψαν το Μπαλί ήταν οι Ολλανδοί, που έφθασαν εκεί το 1957. Λέγεται και «νησί των Θεών», γιατί από τα πιο σημαντικά πράγματα στο Μπαλί είναι οι ναοί. Ο ναός είναι ένα μέρος για επικοινωνία των κατοίκων με τα θεία πνεύματα μέσω της προσευχής και της προσφοράς. Τις «άγιες ημέρες», όταν οι θεότητες και τα πνεύματα κατεβαίνουν στη γη, οι ναοί γίνονται κέντρα δραστηριότητας. Τα φεστιβάλ των ναών είναι οδηγός εξαγνισμού και σ αυτά παίρνουν μέρος όλες οι κοινότητες προσφέροντας καλάθια με φαγητό και λουλούδια.

Στο Μπαλί μπορείτε να φθάσετε αεροπορικώς πετώντας από την Αθήνα η κάποια άλλη δυτική πρωτεύουσα. Οι περισσότεροι τουρίστες χρησιμοποιούν ως ενδιάμεσο σταθμό το αεροδρόμιο της Σιγκαπούρης, που είναι ένα από τα πιο σύγχρονα στον κόσμο και διαθέτει ένα από τα πιο πλούσια και πιο ελκυστικά καταστήματα αφορολογήτων ειδών.
Φθάνοντας στο νησί η πρώτη έκπληξη που μας περιμένει είναι το ξενοδοχείο «Νούσα Ντούα Μπητς» στο οποίο καταλύσαμε. Και μόνο το όνομα του ιδιοκτήτου του είναι αρκετό για τη φήμη που έχει. Το έχτισε ο σουλτάνος του Μπρουνέϊ, Haji Hassanal Bolkiah, ένας από τους πέντε πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο, ο οποίος κληρονόμησε την περιουσία μιας συνεχούς 600ετούς δυναστείας η αξία της οποίας ανέρχεται στα $22 δις, 36 φορές μεγαλύτερη από αυτή της Βασίλισσας Ελισάβετ της Αγγλίας- σύμφωνα με το περιοδικό Forbes- και όπως ήταν φυσικό φρόντισε για όλα. Πάντως μη νομισθεί ότι αυτό το ξενοδοχείο απευθύνεται σε σουλτάνους, γιατί οι τιμές του είναι φθηνότερες απ όσα μου ζήτησαν να πληρώσω το περασμένο καλοκαίρι σε δίκλινο δωμάτιο σε μικρό Αιγαιοπελαγίτικο νησί.

Το «Νούσα Ντούα Μπητς» διαθέτει 380 μπαγκαλόους και σουίτες, τρεις πισίνες, γήπεδα τένις, σκουός, γκόλφ και γυμναστήριο. Όσοι δεν ασχολούνται με τα σπορ και έρχονται μόνο για να ηρεμήσουν φθάνοντας σ αυτό το ξενοδοχείο διαπιστώνουν ότι έκαναν τη σωστή επιλογή. Στα δωμάτια όλη η επίπλωση είναι από ξύλο μασίφ , σκαλισμένο στο χέρι. Δύο τηλεοράσεις με δορυφορικά προγράμματα, βίντεο και στερεοφωνικό συγκρότημα, δωρεάν χρηματοκιβώτιο, σαγιονάρες, μπουρνούζι, ομπρέλα, όλα αυτά υπάρχουν σε κάθε δωμάτιο. Μπαίνοντας στη σουίτα μας περίμεναν για τα καλωσορίσματα άφθονα τροπικά φρούτα και μια ευγενική επιστολή από τον γενικό διευθυντή του ξενοδοχείου. Αργότερα μάθαμε ότι το ξενοδοχείο «Νούσα Ντούα Μπήτς» περιλαμβάνεται στα 100 καλύτερα στον κόσμο, μαζί με άλλα τέσσερα που βρίσκονται σε παραλίες της Ινδονησίας. (Στον ίδιο κατάλογο φιλοξενείται ένα μόνο ελληνικό ξενοδοχείο, το «Ελούντα Μπήτς», που βρίσκεται στην Κρήτη).

Ύστερα από την πρώτη ειδυλλιακή νύχτα στο ξενοδοχείο του σουλτάνου του Μπρουνέϊ και τον αιφνιδιασμό από τη βραδυνή παραμυθένια θέα της τροπικής παραλίας, πρωϊ-πρωϊ σηκωθήκαμε με καινούργιο κέφι για να «εξερευνήσουμε» την περιοχή, περπατώντας ανάμεσα στα άλλα μπαγκαλόους. Το προηγούμενο βράδυ προσέχαμε να μη πέσουμε στους «λάκκους» που γυάλιζαν από το νερό. Αυτοί οι ίδιοι «λάκκοι» με το φως της ημέρας διαπιστώσαμε ότι δεν ήταν παρά μικρές λιμνούλες ανάμεσα σε τροπική βλάστηση, γεμάτες νούφαρα κι εντυπωσιακά πολύχρωμα λουλούδια, δυο βήματα από τη βεράντα μας.
Αργότερα συναντήσαμε γυναίκες ντυμένες με πολύχρωμα ρούχα. Κουβαλούσαν δεκάδες κιλά τροπικά φρούτα στα πανέρια, που ισορροπούν στα κεφάλια τους. Το απόγευμα χαζέψαμε τον ήλιο, σε μέγεθος και αποχρώσεις του πορτοκαλί. Ένας ήλιος που έμοιαζε με δίσκο να πέφτει στην απεραντοσύνη του ωκεανού. Εύκολα καταλάβαμε ότι εδώ το μόνο χρώμα που λείπει είναι το γκρι.

-« Καλώς ήλθαμε στο νησί των χρωμάτων», είπα φωναχτά.
- «Ν αλλάξουμε την πτήση επιστροφής», πρότεινε ο διπλανός μου, γοητευμένος από το παραδεισένιο περιβάλλον.
-«Ήρεμα, έχουμε έξι μέρες ακόμα», ήταν η πρώτη αντίδραση από την ξεναγό μας...

Χρήσιμες πληροφορίες
Το Μπαλί είναι ένα μικρό νησί, μιάμιση φορά μεγαλύτερο από τη Ρόδο, με τρία εκατομμύρια κατοίκους και άλλους τόσους τουρίστες κάθε χρόνο. Μόλις δύο χιλιόμετρα από το ανατολικότερο σημείο της Ιάβας, υπήρξε κάποτε η γεωγραφική της συνέχεια. Ελάχιστα νότια από τον Ισημερινό, το καλοκαίρι είναι συνεχές και οι βροχές τροπικές. Στα σκαμμένα στις πλαγιές των λόφων παρτέρια οι καλλιέργειες δεν έχουν εποχές.

Επίσημη γλώσσα είναι η Ινδονησιακή (Μπαχάσα Ιντονίσια), παραλλαγή της Μαλαισιανής και 300 περίπου διάλεκτοι μιλιούνται από διάφορες φυλετικές ομάδες. Εντούτοις τα Αγγλικά είναι αρκετά για να συνεννοηθούμε. Για να πραγματοποιήσετε αυτό το ταξίδι η βίζα είναι απαραίτητη για τους Έλληνες πολίτες. Το διαβατήριο πρέπει να έχει ισχύ τουλάχιστον έξι μηνών από την είσοδό σου στη χώρα.
Το κλίμα είναι τροπικό. Θερμοκρασία από 20 – 35 ºC, μέση θερμοκρασία 26 ºC. Η εποχή των Βροχών είναι από τον Νοέμβριο μέχρι τον Μάρτιο, η άνυδρη εποχή από τον Απρίλιο μέχρι και τον Οκτώβριο. Που σημαίνει ότι θα χρειασθείτε καλοκαιρινά ρούχα. Η καλύτερη εποχή για να επισκεφτείτε το Μπαλί είναι από τον Σεπτέμβριο μέχρι το Νοέμβριο.
Η διαφορά ώρας ανάμεσα στην Ελλάδα και την Ινδονησία είναι πίσω 6 ώρες το χειμώνα και 5 ώρες το καλοκαίρι.

Η Ινδονησία είναι ένας από τους πιο οικονομικούς προορισμούς της Ν.Α. Ασίας. Στα εστιατόρια οι τοπικές σπεσιαλιτέ μοιάζουν πάρα πολύ με τα κινέζικα πιάτα. Αν δεν σας αρέσει το κινέζικο μην ανησυχείτε , θα βρείτε από όλες τις διεθνείς κουζίνες. Νόμισμα είναι η Ινδονησιακή Ρουπία, όμως στην αγορά δέχονται τα ευρώ και αμερικανικά δολάρια. Στην ανταλλαγή χρημάτων χρειάζεται μεγάλη προσοχή διότι αετονύχηδες μπορεί να σας εξαπατήσουν. Οι κλοπές είναι συνηθισμένο φαινόμενο.
Όλο το παιγνίδι στη νυχτερινή ζωή (όχι σπουδαία πράγματα) γίνεται στην παραλία της Cuta , όπου υπάρχουν πολλά μπαράκια και κλαμπς.

Αν δείτε σε κάποια παραλία κόκκινη σημαία, μην κολυμπήσετε. Η κόκκινη σημαία προειδοποιεί τους τουρίστες ότι υπάρχει κίνδυνος για παλιρροϊκό ρεύμα.
Το αεροπλάνο σας θα προσγειωθεί στο διεθνές αεροδρόμιο του Ντενμπασάρ. Το Μπαλί δεν θεωρείται ασφαλής τουριστική περιοχή. Κατά καιρούς συμβαίνουν ξεσπάσματα βίας. Πριν ξεκινήσετε γι αυτό το ταξίδι πολύτιμο θα είναι να έχετε μια επίκαιρη πληροφόρηση για την κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή.
Η οδήγηση είναι δύσκολη επειδή οι ντόπιοι οδηγούν επικίνδυνα. Επιπλέον οι έλεγχοι των αστυνομικών είναι αυστηροί και τα πρόστιμα που επιβάλλονται στους παραβάτες μεγάλα.
Τάση ηλεκτρ. Ρεύματος 220 V / 50 Hz.
Στις 17 Αυγούστου (Σουλαβέζι) είναι εθνική εορτή (ημέρα της ανεξαρτησίας) και γιορτάζεται με παρελάσεις.
Απαραίτητο να έχετε μαζί σας χάπια ελονοσίας και κάποιο εντομοαπωθητικό. Επίσης συνιστάται να πίνετε μόνο εμφιαλωμένο νερό.

Τι να δείτε
Το Μουσείο Noka, στα περίχωρα του Ubud, ιδρύθηκε το 1982 από ένα συλλέκτη και σήμερα θεωρείται ένα από τα καλύτερα μουσεία στο Μπαλί. Εκτός από τα έργα των ντόπιων καλλιτεχνών φιλοξενούνται και έργα ξένων που εμπνεύσθηκαν από το νησί των θεών.
Το Μουσείο Puri Lukisan είναι το κεντρικό μουσείο της τέχνης του Ubud, της κωμόπολης που θεωρείται καλλιτεχνικό κέντρο του Μπαλί. Δημιουργήθηκε το 1956 και περιλαμβάνει έργα απ’ όλες τις σχολές της Μπαλινέζικης τέχνης.

Οι εναλλαγές του τοπίου ξαφνιάζουν και τον πιο προετοιμασμένο επισκέπτη. Ψηλά βουνά, ηφαίστεια, τροπική ζούγκλα, ορυζώνες, πράσινα λιβάδια, πανέμορφες παραλίες. Ακούγεται περίεργο, είναι όμως αληθινό. Οι Μπαλινέζοι δεν έχουν σε ιδιαίτερη εκτίμηση την πανέμορφη ακτογραμμή τους, καθώς πιστεύουν ότι σ’ αυτή κατοικούν τα κακά πνεύματα. Σε αντίθεση βέβαια με τους ξένους επισκέπτες που τις προτιμούν σχεδόν μετά μανίας.

Η τεχνολογία του καινούργιου αιώνα δεν έφθασε ακόμα στις εσχατιές του Ινδικού Ωκεανού. Πίσω ακριβώς από τα υπερπολυτελή ξενοδοχειακά συγκροτήματα υπάρχουν, ζουν και εργάζονται άνθρωποι και ζώα μιας άλλης εποχής . Το ρύζι μεγαλώνει εκατοστά κάθε μέρα κι ενώ κάποιοι φυτεύουν νέο, κάποιοι άλλοι ταυτόχρονα θερίζουν. Όλα συντηρούνται από πολύπλοκα συστήματα άρδευσης που ρυθμίζουν τη ροή και τη χρήση του νερού από παρτέρι σε παρτέρι. Υπεύθυνος άρδευσης στις κλιμακωτές καλλιέργειες ορίζεται συνήθως κάποιος ιδιοκτήτης χωραφιού στη ρίζα της πλαγιάς. Εφόσον το πότισμα γίνεται από πάνω προς τα κάτω κι ο κλήρος του θα ποτιστεί τελευταίος, πολύ σοφά κρίθηκε ότι έχει αυξημένο κίνητρο να νοιαστεί ώστε το νερό να φτάσει για όλους. Ανάλογα με την ποικιλία το ρύζι χρειάζεται 3-4 μήνες για να ολοκληρώσει την ανάπτυξή του και να πάρει την ελαφριά καφέ απόχρωση που σημαίνει ότι έχει ωριμάσει και ότι έφτασε πια η στιγμή για την αποστράγγιση των νερών. Το χωράφι τότε αφήνεται να στεγνώσει τελείως μέχρι το ρύζι να αποκτήσει το ξανθό χρώμα και να σημάνει η ώρα του θερισμού και της συγκομιδής.

Ο νεροβούβαλος είναι το ζώο που χρησιμοποιείται πολύ στις δουλειές. Αγώνες με νεροβούβαλους διεξάγονται από τον Ιούλιο μέχρι τον Οκτώβριο, προς τιμή της θεάς του ρυζιού Ντέβι Σρι και προσελκύουν πλήθος κόσμου.

Το Μπαλί πρωτοανακαλύφθηκε από τους δυτικούς στο τέλος του 16ου αιώνα και παρέμεινε ολλανδική αποικία μέχρι το 1947. Κι όπως λέει η παράδοση, ο καπετάνιος του πρώτου ολλανδικού πλοίου που έπιασε Μπαλί, χρειάσθηκε δυο ολόκληρα χρόνια για να μαζέψει το πλήρωμα στο πλοίο για το ταξίδι της επιστροφής.

Το Ντεμπασάρ είναι η πρωτεύουσα του νησιού με 3.000 κατοίκους. Εδώ συναντιώνται όλοι οι δρόμοι που διασχίζουν το Μπαλί και αποτελεί το εμπορικό κέντρο του νησιού. Όλα τα τροχοφόρα κινούνται στην αριστερή πλευρά του δρόμου και σε κάθε στροφή υπάρχουν θεότητες που προστατεύουν τους οδηγούς από τα ατυχήματα. Στο χωριό Ντεκαλαλόγκ οι κάτοικοι φτιάχνουν εκπληκτικά αντικείμενα από ξύλο. Με αυτά στο παρελθόν οι τεχνίτες διακοσμούσαν τα παλάτια των Ράγιας. Στο χωριό Μπατουμπολάν προτιμούν να χρησιμοποιούν την πέτρα, μια μαλακή πέτρα που χρησιμεύει για τη διακόσμηση των ναών. Η τέχνη αυτή περνά από γενιά σε γενιά.

Το μπατίκ είναι μια άλλη ντόπια τέχνη. Πρόκειται για βαμμένο ύφασμα που εκτιμάται πολύ από τους τουρίστες. Αφού γίνει το σχέδιο οι βαμμένες περιοχές καλύπτονται από κερί και στο τέλος το μπατίκ βυθίζεται σε καυτό νερό για να φύγει το κερί. Πριν από τον εποικισμό των Ολλανδών το Μπαλί είχε πολλά βασίλεια, καθένα από τα οποία κυβερνούσε ένας Ράγια.

Ο χορός Λελόγκ αρχικά προοριζόταν για την τέρψη των Ράγια, τώρα όμως τον απολαμβάνουν όλοι οι κάτοικοι του Μπαλί. Σε αντίθεση με το μεγαλύτερο μέρος της Ινδονησίας, όπου επικρατούν οι μουσουλμάνοι, στο Μπαλί το 90% των κατοίκων είναι ινδουιστές. Εδώ διατηρείται ακόμη ο χαρακτηριστικός ταξικός διαχωρισμό σε κάστες, όπως τις βρίσκει κανείς στην Ινδία. Υπάρχουν και λίγοι μουσουλμάνοι, βουδιστές, αλλά και ελάχιστοι διεσπαρμένοι χριστιανοί. ‘Οπως κι αλλού στην Ασία, παντού σχεδόν κυριαρχεί ο δυϊσμός: Μέρα και νύχτα, ήλιος και φεγγάρι, καλό και κακό, άσπρο και μαύρο αποτελούν τη βάση αντιμετώπισης της ζωής.

Οι Μπαλινέζοι ζουν στη σκιά των φαντασμάτων, των δαιμόνων και των κακών πνευμάτων. Κάθε χωριό έχει τρεις τουλάχιστον ναούς και κάθε γειτονιά, σπίτι, χωράφι έχει τον δικό του ναϊσκο. Για τους κατοίκους του Μπαλί κάθε κόκκος άμμου έχει ψυχή. Αυτή η ψυχή είναι αθάνατη. Γι αυτό το Μπαλί, το «νησί των Θεών», μοιάζει να μη το αγγίζει ο χρόνος. Η σημαντικότερη τοπική γιορτή είναι το Μπαλινέζικο Νέο Έτος (Nyepi) – συνήθως γιορτάζεται Απρίλιο. Την παραμονή γίνεται όσο περισσότερη φασαρία είναι δυνατό, για να τρομάξουν τα κακά πνεύματα. Για 24 ώρες τα πάντα είναι κλειστά. Απαγορεύεται επί ποινή προστίμου οποιαδήποτε κίνηση στους δρόμους και αυτή τη μέρα κανείς δεν ξεμυτίζει από το σπίτι του.

Όσο κι αν φαίνεται παράξενο στο Μπαλί ακόμα και οι κηδείες έχουν φεστιβαλικά στοιχεία. Πολύχρωμα ντυμένα πλήθη τρέχουν, χορεύουν και κάνουν κάθε είδους φασαρία, καθώς η ψυχή του νεκρού πρέπει να μπερδευτεί για να μη μπορεί να επιστρέψει ενοχλώντας τους ζωντανούς. Τα πτώματα φυλάσσονται επί μήνες πρόχειρα, μέχρι τα άστρα να έλθουν στη σωστή τους θέση κι όταν ξεθάβονται τοποθετούνται σε λευκό ύφασμα σε σαρκοφάγο για ν ακολουθήσει η αποτέφρωση. Μία καύση μπορεί να στοιχίσει όσο ένα σπίτι η ένα αυτοκίνητο. Κανείς όμως δεν διανοείται να ξεφύγει από αυτή την υποχρέωση, γιατί όσο διάστημα δεν έχει γίνει η καύση, η ψυχή των πεθαμένων περιφέρεται αδικαίωτη και μπορεί να θυμώσει με την οικογένεια και να της προξενήσει κάποιο κακό. Σε πολλές περιπτώσεις κάνουν καύσεις ρεφενέ για φτωχές οικογένειες που έχουν άκαυστους νεκρούς. Πολλοί τουρίστες Ιούλιο- Σεπτέμβριο επισκέπτονται την περιοχή των Τάνια Τοράγια για να δουν από κοντά τις φημισμένες ιεροτελεστίες με την καύση των νεκρών και ν’ ακούσουν τον επικήδειο. Ο τόνος της φωνής είναι ουδέτερος, ορθοφωνικός και καθόλου λυπημένος, αφού με την καύση η ψυχή απελευθερώνεται οριστικά από το σώμα. Χαράς ευαγγέλια, δηλαδή. Ούτε θρήνος, ούτε κοπετός, μεταξύ των συγκεντρωμένων συγγενών και γειτόνων.

Τέχνη και θρησκευτικότητα είναι άμεσα συνδεδεμένες στο Μπαλί, όπου το μυστηριακό μπλέκεται με το μυστηριώδες, η μαγεία με τα μάγια, η ευδαιμονία με τη δεισιδαιμονία. Τα πάντα κρέμονατι από μια λεπτή ισορροπία μεταξύ καλών και κακών δυνάμεων, αγαθών και δαιμονικών πνευμάτων.

Η μοναδικότητα όμως του Μπαλί δεν εξαντλείται στη θρησκεία και τον τρόπο ζωής που απορρέει από αυτήν. Ανάμεσα στις πολλές ιδιαιτερότητες της κοινωνίας του είναι και η αυτοδιοίκηση των χωριών μέσα από την πατριαρχική ιεραρχία του Μπανζάρ. Θυμίζουν κάτι από αρχαία Ελλάδα, μόνο που εδώ ο συλλογικός τρόπος διοίκησης διατηρείται αναλλοίωτος ως τις μέρες μας και επεκτείνεται σε συμβουλευτικές παρεμβάσεις ακόμα και σε προσωπικά θέματα των κατοίκων. Το Μπανζάρ είναι ένα κέντρο διοίκησης που παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή της κοινωνίας των χωριών. Αποτελείται από τους αρχηγούς και φροντίζει για τους ναούς και τα φεστιβάλ, ρυθμίζει γάμους, εγκρίνει διαζύγια, χρηματοδοτεί δραστηριότητες, ελέγχει τη συμπεριφορά και ο κατάλογος δεν έχει τέλος.

Καθώς οι Μπαλινέζοι είναι λαός με κατ εξοχήν ανεπτυγμένο καλλιτεχνικό αισθητήριο, κάθε χωριό έχει την ορχήστρα του. Υπάρχουν περίπου δυο χιλιάδες ερασιτεχνικοί θίασοι. Η παραδοσιακή μπαλινέζικη μουσική στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά στα κρουστά και συνοδεύει τις θρησκευτικές τελετές και γιορτές στο νησί. Στην Ινδονησία επισήμως απαγορεύονται τα στοιχήματα. Στο Μπαλί όμως το πάθος για τις κοκορομαχίες είναι ισχυρότερο από την απαγόρευση. Για τα πιο ονομαστά κοκόρια το στοίχημα ξεπερνά τις εκατό χιλιάδες δραχμές. Οι ιδιοκτήτες δένουν τα κοκόρια μ ένα μεταλλικό νύχι, που κόβει σαν ξυράφι και τα ειδικά εκπαιδευμένα πουλιά αφήνονται στη μάχη τους μέχρι θανάτου.

Στο νοτιοδυτικό κομμάτι του Μπαλί επισκέφθηκα ένα εθνικό πάρκο. Πρόκειται για μια φυσική έκταση 70.000 εκταρίων τροπικού δάσους. Η περιοχή αυτή αποτελεί «σπίτι» για πολλά είδη πανίδας. Αν προτιμάτε την περιπέτεια επισκεφθείτε το δάσος Σαγκέχ, πιο γνωστό ως δάσος των μαϊμούδων. Στο νησί θεωρούνται κι αυτές ιερά ζώα κι είναι φαντασμαγορικός ο χορός των πιθήκων. Είναι μια περιοχή τροπικής και άγριας βλάστησης, που δένει ευχάριστα με τις χιουμοριστικές αντιδράσεις των πολυάριθμων πιθήκων. Εξοικειωμένοι με τους τουρίστες περιμένουν μια μπανάνα η μια χούφτα φιστίκια για να φωτογραφηθείτε μαζί τους.

Ακόμα πιο βόρεια το βουνό με το ηφαίστειο Κινταμάνι (που έχει εκραγεί τέσσερις φορές αυτόν τον αιώνα) σας κάνει να ξεχάσετε το τροπικό κλίμα σε υψόμετρο 1700 μέτρων. Ένας από τους πιο σημαντικούς ναούς ο Ταμπάκ Σιρίγκ διαθέτει δυο λουτρά. Τα λουτρά χρησιμοποιούνται από τους κατοίκους, γιατί πιστεύουν ότι έχουν ευεργετικές ιδιότητες. Εξαγνίζουν και γονιμοποιούν.

Μέσα από όλα αυτά τι είναι σήμερα το Μπαλί; Η τι μπορεί να έχει μείνει πια στο Μπαλί με τρία εκατομμύρια τουρίστες το χρόνο; Ο νόμος που απαγορεύει κτίσμα ψηλότερο από τις φοινικιές, τι μπορεί να έχει σώσει; Οι γυναίκες που μεταφέρουν στο κεφάλι τους μέχρι και τριάντα κιλά πράγματα και με περίσσεια αθωότητα λούζονται μισόγυμνες στις κοίτες των ποταμών, άραγε τι σκέφτονται για τους ορδές των τουριστών που καταφθάνουν με ρόλεξ και σέρφινγκ στο νησί τους;

Αυτονόητα το Μπαλί βρίσκεται να ακροβατεί ανάμεσα στην απλότητα και αθωότητα παλιών τρόπων ζωής και παραδόσεων από τη μιά και στις συνήθειες, τους ήχους και τις εικόνες της σύγχρονης προσοδοφόρας πραγματικότητας του τουρισμού από την άλλη. Για καλή του τύχη, η ζωή λίγα χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα το Ντεπανσάρ και την παραλιακή πόλη Κούτα, το Μπαλί άντεξε την επιδρομή με τις μικρότερες απώλειες.

(Υ.Γ.: Το ταξίδι αυτό έγινε το 1998 και το παραπάνω κείμενο είναι απομαγνητοφωνημένο από την τηλεοπτική εκπομπή μου στο Κανάλι "4" της Ρόδου).

Δευτέρα 21 Δεκεμβρίου 2009

Σκι στο Πήλιο με θέα το Αιγαίο


Πήλιο! Το βουνό των θεών και των ημίθεων. Οι θρύλοι, οι μύθοι και οι παραδόσεις του, εξάπτουν τη φαντασία και προσθέτουν στο φυσικό του κάλος την δική τους πινελιά προκαλώντας τους επισκέπτες να μυηθούν στον αρχαίο κόσμο της χώρας των Κενταύρων. Ο πλούτος του βουνού σε θεραπευτικά βότανα από τα αρχαία χρόνια μέχρι και σήμερα συνδυάζεται με τον μύθο του Κενταύρου Χείρωνα –γιο του Κρόνου- που διδάσκει στον Ασκληπιό την ιατρική τέχνη. Κοντά του μαθήτευσαν ο Ηρακλής , ο Αχιλλέας και ο Ιάσονας , που ξεκίνησε να φέρει από την μακρινή Κολχίδα το Χρυσόμαλλο δέρας με την κατασκευασμένη από τα αιωνόβια δένδρα του Πηλίου Αργώ. Σ αυτό το βουνό, ο Πάρις έδωσε στην πιο όμορφη το μήλο της έριδος, που έγινε η αιτία για τον Τρωικό πόλεμο. Επίσης, εδώ έγινε ο γάμος θνητού και θεάς, του βασιλιά Πηλέα με την θεά Θέτιδα, που τους τραγούδησαν ο Όμηρος και ο Πίνδαρος και γλέντησαν παρέα το δωδεκάθεο με τους κοινούς ανθρώπους.
Σκι στο Πήλιο με θέα το Αιγαίο. Περισσότερα για το θέμα, εδώ!