Τρίτη 23 Αυγούστου 2011

Λεύκαρα, διάσημα παγκοσμίως για τα κεντήματα

Στον περίφημο κατάλογο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ουνέσκο συμπεριλαμβάνεται, εδώ και δυο χρόνια, το γνωστό λευκαρίτικο κέντημα της Κύπρου.

Το παραδοσιακό κέντημα Λευκάρων έχει μακρά ιστορία.
Μετά την κατάκτηση της Κύπρου από τους Ενετούς, γύρω στο 1480, ο Λεονάρτνο Ντα Βίντσι επισκέφτηκε τα Λεύκαρα και παράγγειλε τότε τον «ποταμό» που ήταν ένα σχέδιο σε ένα μεγάλο, μακρύ τραπεζομάντιλο, αποκλειστικά για τον ίδιο. Έκτοτε, το σχέδιο φέρει την ονομασία του, «σχέδιο Ντα Βίντσι».

Ο πρωτομάστορας της Αναγέννησης, χάρισε το τραπεζομάντιλο αυτό στον καθεδρικό ναό Ντοούμο του Μιλάνου, όπου υπάρχει μέχρι σήμερα. Η παράδοση αυτή κρατήθηκε και ξαναζωντάνεψε στις 19 Οκτωβρίου του 1986. Τη μέρα αυτή της καθαγίασης του κυρίως βωμού του Καθεδρικού Ναού « Duomo » του Μιλάνου, η κοινότητα των Λευκάρων , δώρισε κεντημένο τραπεζομάντηλο, που κατασκευάστηκε στα Λεύκαρα, σ' ανάμνηση και συνέχιση της παράδοσης αυτής.

Τα Λεύκαρα είναι γνωστά σχεδόν σε όλο τον κόσμο για τα υπέροχα κέντημα τους. Τα επιδέξια χέρια της Λευκαρίτισσας κεντήτριας καταφέρνουν να δημιουργούν πάνω στο ύφασμα, τέλεια σχέδια και καλλιτεχνικά δοσμένα, που ούτε και το χέρι του πιο επιδέξιου σχεδιαστή, δε θα μπορούσε να αποδώσει με τόση λεπτομέρεια, χάρη, ρυθμό και αρμονία.

Δυστυχώς πολλά από τα παλιά σχέδια δε συνεχίζουν να γίνονται, λόγω της δυσκολίας στην εκτέλεση και του χρόνου που απαιτεί η κατασκευή τους. Ασπροπλούμια ελάχιστα γίνονται σήμερα και τα παλιά που διασώζονται είναι καμωμένα από ντόπιο χοντρό βαμβακερό ύφασμα, χειροποίητο και κλωστές βαμβακερές , που τις έκλωθαν για το σκοπό αυτό.

Στις μέρες μας υπάρχει μια τεράστια ποικιλία κεντημάτων με τα χαρακτηριστικά ονόματα «αθάσι», «μαργαρίτα», «μακουκούδι», «μη με λησμόνει», «ταγιάδα», «ποταμός», «αρβαλωτός», «κλωνωτός», «αμματωτός», «αραχνωτός», «απλός», «διπλός», «καρούλι», «μηλούδι», και πολλά άλλα, που κατακλύζουν την ντόπια και τη ξένη αγορά και αποτελούν την κύρια πηγή εισοδήματος, στη δεξιοτέχνα Λευκαρίτισσα «κεντήτρια» και στον Λευκαρίτη έμπορο κεντημάτων, το «κεντητάρη».

Τα πρώτα λευκαρίτικα γίνονται με τα ίδια υλικά κατασκευής των ασπροπλουμιών, είναι δηλαδή εξ ολοκλήρου βαμβακερά, από ντόπιο χειροποίητο υφαντό χοντρό ύφασμα.
Αργότερα χρησιμοποιήθηκε το καμπρί (χασές) εισαγόμενο λεπτό βαμβακερό ύφασμα και ο μπάκαρης (βαμβακερή κλωστή-καρούλι). Γύρω στα 1913, άρχισαν να χρησιμοποιούν για το λευκαρίτικο, το ντόπιο λινό ύφασμα της Ζώδιας και του Αστρομερίτη και τις λινές κλωστές που έκλωθαν και άσπριζαν για το σκοπό αυτό. Συγχρόνως με το λινό, αρχίζουν στη Λάπηθο και στον Καραβά να κεντούν λευκαρίτικα, πάνω σε μεταξωτό ύφασμα της περιοχής και με μεταξωτές κλωστές.

Τα Λεύκαρα βρίσκονται στην καρδιά της Κύπρου, αφού απέχουν 50 χλμ. από τη Λευκωσία, 43 χλμ. από τη Λάρνακα και 50 χλμ. από τη Λεμεσό. Περπατώντας στα πλακόστρωτα δρομάκια των Λευκάρων, βλέπεις σπιτάκια που κρύβουν τον ουρανό στα όμορφα λουλούδια πίσω από τις ξύλινες πόρτες τους.

Η κωμόπολη αυτή στο σύνολο της, αποτελεί ένα ζωντανό μουσείο, γιατί ο επισκέπτης μπορεί, σε κάθε γωνιά να αισθανθεί την εμπειρία του να ζεις σε προηγούμενες περιόδους. Το Λαογραφικό Μουσείο της Τέχνης είναι το πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα της Λαϊκής Αρχιτεκτονικής, η οποία χαρακτηρίζει τα Λεύκαρα. Είναι ένα αρχοντικό του 19ου αιώνα (κατοικία Πάτσαλου), όπου ο χρόνος έχει σταματήσει και θυμίζει στον επισκέπτη το παρελθόν. Οι καναπέδες, οι μεγάλοι ξυλόγλυπτοι καθρέφτες, τα παλιά κρεβάτια και τα κοστούμια του σπιτιού του αξιωματούχου και ευγενή είναι μερικά από τα υπέροχα εκθέματα του μουσείου. Το καμάρι του μουσείου, όμως, είναι η παλιά συλλογή Λευκαρίτικου κεντήματος του 19ου αιώνα που εκτίθεται σε ένα από τα δωμάτια του.

ΕΔΩ, δείτε βίντεο για το Λευκαρίτικο κέντημα κι

ΕΔΩ, η επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου Λευκάρων.

Δεν υπάρχουν σχόλια: